AΠΟΝΟΜΗ ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
κ.ΠΡΟΚΟΠΙΟ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟ ΣΕ ΕΞΙ ΚΟΡΥΦΑΙΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ,
ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ 2ου ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ ΤΩΝ 7 ΣΟΦΩΝ ΠΟΥ ΟΡΓΑΝΩΝΕΙ
Η ΕΝΩΣΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ
2.10.2015
EMBARGO: ώρα 20.30
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Προκόπιος Παυλόπουλος, στο πλαίσιο του 2ου Συμποσίου των Επτά Σοφών στην Κοσμολογία, απένειμε τα βραβεία στους κορυφαίους επιστήμονες κ.κ. James Cronin, Κάτοχο Βραβείου Νόμπελ Φυσικής 1980, Ομότιμο Καθηγητή Αστρονομίας & Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου του Σικάγου, Γεώργιο Ευσταθίου, Καθηγητή Αστροφυσικής και Διευθυντή του Ινστιτούτου Κοσμολογίας του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ, Εταίρο της Βασιλικής Ακαδημίας, David Gross, Κάτοχο Βραβείου Νόμπελ Φυσικής 2004, Καθηγητή Θεωρητικής Φυσικής και Διευθυντή του Ινστιτούτου Θεωρητικής Φυσικής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Eugene Parker, Ομότιμο Καθηγητή Φυσικής, Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου του Σικάγου και του Ινστιτούτου Enrico Ferni, Alexei Starobinsky, Κάτοχο Βραβείου Kavli Αστροφυσικής 2014, Κοσμολόγο Αστροφυσικό στο Ινστιτούτο Landau Θεωρητικής Φυσικής, μέλος της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών και Gabriele Veneziano, Θεωρητικό Φυσικό, Καθηγητή στην Έδρα Στοιχειωδών Σωματιδίων, Βαρύτητας και Κοσμολογίας στο Collège de France.
Κατά την τελετή απονομής των βραβείων ο κ. Πρόεδρος της Δημοκρατίας απηύθυνε τον ακόλουθο χαιρετισμό:
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ
«Με ιδιαίτερη ευχαρίστηση αλλά και τιμή χαιρετίζω την αναβίωση στην Ελλάδα του «Συμποσίου των Επτά Σοφών», πάνω σε θέματα πολλαπλών σύγχρονων «προκλήσεων» που αντιμετωπίζει η σημερινή Ανθρωπότητα.
To «Συμπόσιο των Επτά Σοφών» αποτελεί ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα ρητορικά ευρήματα του Πλουτάρχου. Στα Ηθικά του, με κάποια δόση οιονεί αναχρονισμού, τοποθετεί το Συμπόσιο αυτό στην Κόρινθο επί τυραννίας Περιάνδρου. Η άκρως δημιουργική ένταση ανάμεσα σε μία πλατωνική, και συγκεκριμένα μεταπλατωνική, μορφή συνεύρεσης και επιστημοφιλοσοφικής αναζήτησης, το Συμπόσιο, και τον υποτιθέμενο ιστορικό χρόνο στον οποίο αναφέρεται το κείμενο, δηλαδή τα τέλη του 7ου αι. και τις αρχές του 6ου αι. π.Χ., αποτελεί όχι μόνο μία ρητορική κορύφωση και ένδειξη της σημασίας που αποδιδόταν στην, καταγωγική για την ελληνική σκέψη, αυτή περίοδο, αλλά και εμφαίνει την παράλληλη εξέταση πολιτικών, ηθικών και κοσμολογικών ζητημάτων στο πλαίσιο μίας συλλογικότητας, ενός κοινού τρόπου αναζήτησης της αλήθειας. Γι’ αυτό και είμαι βέβαιος ότι η αναβίωση αυτών των Συμποσίων θα λειτουργήσει ως καταλύτης στις διαδικασίες μελέτης και αντιμετώπισης των θεμάτων εκείνων που απασχολούν την παγκόσμια κοινωνία τον 21ο αι.
Άλλωστε η ίδια η σημασία του κοσμολογικού ζητήματος υπερβαίνει κατά πολύ τις επιμέρους επιστήμες, τις οποίες μετέρχεται ο κοσμολογικός στοχασμός στην εξελικτική του πορεία. Χωρίς να είμαι ειδικός, φαίνεται ότι ακόμη και σήμερα η κοσμολογία με το δέος, την δημιουργική απορία και το θαυμάζειν, την αναζήτηση τεκμηρίων και αρμονικών θεωριών, βρίσκεται ίσως εγγύτερα από κάθε άλλο επιστημονικό πεδίο στις γενεσιουργές συνθήκες του πρώτου ευρωπαϊκού φιλοσοφικού και επιστημονικού στοχασμού κατά την "στιγμή" των προσωκρατικών. Οι σκέψεις μου αυτές απηχούν τον εξής προτρεπτικό λόγο του Sir Karl Popper: "Σε κάθε περίπτωση είναι καλό να θυμόμαστε από καιρού εις καιρόν ότι η Δυτική μας επιστήμη...δεν ξεκίνησε με την συλλογή παρατηρήσεων για πορτοκάλια αλλά με τολμηρές θεωρίες για τον κόσμο".
Εντελώς φυσιολογικά, για το Πρώτο Συμπόσιο, που πραγματοποιήθηκε το 2007, είχε επιλεγεί ως θέμα η καρδιαγγειακή χειρουργική, επειδή η καρδιά συμβολίζει την αγάπη και τη ζωή. Και τώρα αυτό, το 2ο Συμπόσιο με θέμα την Κοσμολογία, εξετάζει την «καρδιά» αυτού τούτου του Σύμπαντος.
Η Κοσμολογία είναι μια σύνθετη λέξη, αποτελούμενη από την λέξη «Κόσμος», ως πρώτο συνθετικό, και την λέξη «λόγος», ως δεύτερο συνθετικό, που σημαίνει τον λόγο σχετικά με ένα ζήτημα, την επιστημονική ενασχόληση και θεώρηση. Η οποία έχει ως αντικείμενο μελέτης αυτό που σημαίνει το πρώτο συνθετικό, δηλαδή τη μελέτη των απαρχών της εξέλιξης και της τελικής μοίρας του Σύμπαντος. Περιλαμβάνει την κατανόηση των μεγάλης κλίμακας δομών του Σύμπαντος και της δυναμικής τους, όπως και των επιστημονικών, νόμων οι οποίοι το διέπουν.
Ενδιαφέρουσα είναι η παρατήρηση ότι, λόγω της πεπερασμένης ταχύτητας του φωτός, μπορούμε να θεωρήσουμε την Κοσμολογία όχι μόνον ως μια φυσική επιστήμη, αλλά και ως μία «ιστορική επιστήμη». Διότι όταν κοιτάζουμε έξω, στο αχανές διάστημα, κοιτάζουμε, επίσης, πολύ πίσω στον χρόνο.
Η δημοσίευση του έργου του Αλβέρτου Αϊνστάιν, «Κοσμολογικές Μελέτες στην Γενική Θεωρία της Σχετικότητας», συνήθως θεωρείται το σημείο εκκίνησης της σύγχρονης επιστημονικής Κοσμολογίας.
Από τότε, μετά την ανακάλυψη της απομάκρυνσης των μακρινών γαλαξιών από τον Χαμπλ, στα τέλη της δεκαετίας του 1920, ακολούθησε η ανίχνευση, στα 1964, του «Κοσμικού Υπoβάθρου Μικροκυμάτων», μιας ακτινοβολίας η οποία πρωτοεμφανίστηκε στο νεαρό (τότε) Σύμπαν, 13,8 δισεκατομμύρια χρόνια πριν, η οποία θεμελιώνει την αφετηρία του Σύμπαντος στην Μεγάλη έκρηξη (Big-Bang).
Στις τελευταίες, λίγες δεκαετίες, πολλές συνταρακτικές πρόοδοι στην Παρατηρησιακή Κοσμολογία έχουν μετασχηματίσει την Κοσμολογία από μια, σε μεγάλο βαθμό, εικοτολογική-υποθετική επιστήμη σε μια επιστήμη που μπορεί να κάνει προβλέψεις, με ακριβή συμφωνία μεταξύ θεωρίας και παρατηρήσεων. Πιο πρόσφατα, συναρπαστικά, αποτελέσματα συνιστούν οι ανακαλύψεις που αφορούν την επιταχυνόμενη διαστολή του Σύμπαντος, τον ακριβή προσδιορισμό της ηλικίας του, της γεωμετρίας του, καθώς και της σύνθεσής του.
Όσον αφορά το άμεσο μέλλον, θα είναι εξίσου συναρπαστικό να ανιχνευθεί, με βεβαιότητα, ένα αναμενόμενο χαρακτηριστικό γνώρισμα της «Κοσμικής Μικροκυματικής Ακτινοβολίας Υποβάθρου», η αποκαλούμενη «πόλωση τρόπου-Β». Μια τέτοια εξέλιξη θα βοηθήσει τον ανθρώπινο πολιτισμό να προσεγγίσει τα γεγονότα που έλαβαν χώρα κατά τις πρώτες στιγμές γέννησης του Σύμπαντος.
Έχοντας κατά νου όλα αυτά τα υπέροχα επιτεύγματα και τις σκέψεις που έχω ήδη εκθέσει, εύχομαι σ’ αυτό το Δεύτερο Συμπόσιο, το οποίο στράφηκε στην Κοσμολογία, κάθε επιτυχία στον στόχο του να ερευνήσει σε βάθος τα μυστήρια του Σύμπαντος. Και μια προσωπική ευχή: μύχιος πόθος πολλών παρατηρητών που παρακολουθούν τις εξελίξεις στο πεδίο της Κοσμολογίας, δίχως να είναι οι ίδιοι ειδικοί, είναι να δημιουργηθούν εκ νέου οι επιστημολογικά έγκυρες προϋποθέσεις για τις μεγάλες εκείνες επιστημονικές συνθέσεις, τις τόσο χαρακτηριστικές, της Ιωνικής σχολής. Τις οποίες σήμερα θα ονομάζαμε διεπιστημονικές, εξαιτίας της ενορατικής ενότητας της γνώσης από την οποία διέπονται. Είναι γνωστό άλλωστε ότι ο Αναξαγόρας (Απόσπασμα 4) θεωρούσε την ίδια την γένεση του ανθρώπινου πολιτισμού ένα κοσμικό επεισόδιο, μία εξέλιξη που σχετίζεται με κοσμολογικές διεργασίες.
Είμαι βέβαιος ότι, στο μέλλον, αυτά τα Συμπόσια των Επτά Σοφών του Σύγχρονου Κόσμου θα συνεχίσουν να ασχολούνται με θέματα που συνιστούν πραγματικές «προκλήσεις» για την ανθρωπότητα και, προσελκύοντας μερικούς από τους πιο διάσημους και αναγνωρισμένους στοχαστές και ανθρώπους της πράξης, απ’ όλον τον κόσμο, θα συνεχίσουν να συνεισφέρουν καταλυτικώς στην επίλυση αυτών των θεμάτων».
