Τις εξαιρετικές διμερείς τους σχέσεις και την αμοιβαία επιθυμία τους να εμβαθύνουν περαιτέρω τη συνεργασία σε μια σειρά από τομείς, από την άμυνα και την ασφάλεια, τις επενδύσεις και την ενέργεια, μέχρι την παιδεία και τον πολιτισμό επιβεβαίωσαν Ελλάδα και ΗΠΑ
, σύμφωνα με την κοινή δήλωση που δημοσιεύθηκε μετά τη συνάντηση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάικ Πομπέο στη Θεσσαλονίκη.Οι δύο πλευρές διενήργησαν μια ανασκόπηση υψηλού επιπέδου του Στρατηγικού Διαλόγου ΗΠΑ-Ελλάδας, εν αναμονή του τρίτου Στρατηγικού Διαλόγου που θα πραγματοποιηθεί στην Ουάσινγκτον το 2021.
Όπως τονίζεται χαρακτηριστικά στην κοινή δήλωση, «Ελλάδα και ΗΠΑ επαναβεβαίωσαν την κοινή τους πεποίθηση ότι τα ζητήματα θαλασσίων ζωνών πρέπει να επιλύονται ειρηνικά και με βάση το διεθνές δίκαιο», αλλά και την επιθυμία τους να συνεχίσουν και να ενισχύσουν τη συνεργασία τους στο πλαίσιο του σχήματος "3+1"».
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες χαιρέτισαν την επιβεβαιωμένη ετοιμότητα της Ελλάδας να συνεργαστεί με άλλες χώρες της περιοχής για την επίτευξη συμφωνιών οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. ΗΠΑ και η Ελλάδα επανέλαβαν επίσης την αφοσίωσή τους στην ενίσχυση της στενής συνεργασίας τους ως σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, χρησιμοποιώντας όλα τα κατάλληλα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα και η ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή».
«Οι δύο πλευρές επανέλαβαν την επιθυμία τους να συνεχίσουν και να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε διάφορους τομείς στο πλαίσιο του σχήματος "3 + 1 " (Κύπρος, Ελλάδα, Ισραήλ και Ηνωμένες Πολιτείες), η οποία ξεκίνησε στην Ιερουσαλήμ τον Μάρτιο του 2019, καθώς αυτή η συνεργασία μπορεί να συμβάλλει στην προώθηση της ειρήνης, της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη περιοχή».
ΗΠΑ και Ελλάδα επανέλαβαν ακόμη τη στήριξή τους για την ένταξη όλων των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων σε ευρωπαϊκούς και διατλαντικούς θεσμούς, ενώ υπογραμμίστηκε και η προσπάθεια της Ελλάδας για το σκοπό αυτό, με τη συμφωνία των Πρεσπών και την επακόλουθη προσχώρηση της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, τονίζοντας τη σημασία της συνεπούς εφαρμογής της συμφωνίας με καλή πίστη.
Σε ό,τι αφορά τα θέματα άμυνας και ασφάλειας, Ελλάδα και ΗΠΑ εξέφρασαν την πρόθεση να ενισχύσουν περαιτέρω τη στρατηγική εταιρική τους σχέση επεκτείνοντας και εμβαθύνοντας τη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας, η οποία επικαιροποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2019 και συμβάλλει σημαντικά στην ασφάλεια και των δύο εθνών. Στον επόμενο Στρατηγικό Διάλογο, και οι δύο πλευρές σκοπεύουν να συζητήσουν πώς να αλληλοβοηθούνται περαιτέρω στη διατήρηση ισχυρών, ικανών και διεπιχειρησιακών δυνατοτήτων των ενόπλων δυνάμεων.
Οι δύο πλευρές υπογράμμισαν τη συνεργασία τους στον στον τομέα της ασφάλειας από τρομοκρατία, διεθνείς εγκληματικές οργανώσεις και άλλους παράγοντες απειλής, ενώ τονίστηκε πως, παρά την παγκόσμια πανδημία, η εξαιρετική συνεργασία συνεχίστηκε αμείωτη. Εξετάστηκαν τρόποι περαιτέρω βελτίωσης της ανταλλαγής πληροφοριών και της συνεργασίας κατά της τρομοκρατίας, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, ενώ δεσμεύτηκαν για την πλήρη εφαρμογή της κοινής δήλωσης του 2016 σχετικά με τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης (βίζα).
Στην κοινή δήλωση υπογραμμίζεται ακόμη πως ΗΠΑ και Ελλάδα προσβλέπουν στην ενίσχυση του εμπορίου και των επενδύσεων μεταξύ των δύο χωρών. «ΗΠΑ και Ελλάδα χαιρέτισαν την έναρξη νέων επενδύσεων και εξαγορών από αμερικανικές εταιρείες στην Ελλάδα και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να ενθαρρύνουν αυτήν την τάση. Οι δύο κυβερνήσεις προσβλέπουν στην αύξηση της συνεργασίας τους στο εμπόριο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα αποδίδουν μεγάλη σημασία στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, το 5G και της ιδιωτικοποίησης στρατηγικών υποδομών».
Αναφορικά με τον τομέα της ενέργειας, οι δύο πλευρές χαιρέτισαν την ολοκλήρωση του ελληνικού τμήματος του αγωγού TAP και αναμένουν να συζητήσουν στον προσεχή Στρατηγικό Διάλογο την αμοιβαία υποστήριξή τους για το διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), το έργο της κατασκευής σταθμού υγροποιημένου αερίου στην Αλεξανδρούπολη, την ιδιωτικοποίηση της υπόγειας αποθήκης της Καβάλας, το έργο Διασύνδεσης Ελλάδας-Βόρειας Μακεδονίας και άλλα εμπορικά βιώσιμα έργα, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τον αγωγό αερίου EastMed.
Η κοινή δήλωση αναφέρεται τέλος στη συμμετοχή των ΗΠΑ στους εορτασμούς για την 200η επέτειο για την ανεξαρτησία της Ελλάδος το 2021, την πρόθεση να ενισχύσουν τους δεσμούς μεταξύ των πανεπιστημίων των δύο χωρών, τις εκπαιδευτικές και ακαδημαϊκές ανταλλαγές, καθώς και να συνεχίσουν τη μακροχρόνια συνεργασία τους για την προστασία της πολιτιστικής ιδιοκτησίας της Ελλάδας.
Ν. Σταμούλη
