Χαιρετισμός του Προέδρου της Βουλής κ. Γιαννάκη Λ. Ομήρου στα εγκαίνια της Έκθεσης φωτογραφίας με θέμα «Μόρφου: Η σύληση και η καταστροφή της πανάρχαιας κληρονομιάς», στην Αθήνα
25/10/2011
Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε της Βουλής των Ελλήνων,
Αξιότιμε κύριε Δήμαρχε Μόρφου,
Τριάντα επτά χρόνια πέρασαν από τότε που οι κάτοικοι της περιοχής Μόρφου προσκύνησαν για τελευταία φορά στις εκκλησιές του χωριού τους, στις εκκλησιές που αντάλλαξαν όρκους αγάπης με τους συντρόφους τους, στις εκκλησιές που βάφτισαν τα παιδιά τους. Τριάντα επτά χρόνια πέρασαν από τότε που άναψαν για τελευταία φορά το καντήλι στους τάφους των γονιών και των παππούδων τους. Τριάντα επτά χρόνια πέρασαν από τότε που τα νεαρά βλαστάρια της Μόρφου επισκέφθηκαν για τελευταία φορά με τους δασκάλους τους τα μνημεία και τους αρχαιολογικούς της χώρους, για να γνωρίσουν το παρελθόν του τόπου τους, την ιστορία των προγόνων τους, την ιστορία τους. Για τριάντα επτά χρόνια αυτή η σπουδαία για την Κύπρο, αλλά και σημαντική στη ζωή των κατοίκων της, πολιτιστική κληρονομιά λεηλατείται ή αφήνεται απροστάτευτη στο πέρασμα του χρόνου.
Αν σήμερα ένας Μορφίτης σφίξει την καρδιά του και επισκεφθεί την περιοχή Μόρφου, ελπίζοντας σε μια αναπόληση των παιδικών ή νεανικών του χρόνων, δυστυχώς θα απογοητευτεί διπλά. Όχι μόνο θα αντικρίσει τους χώρους που έκανε τα πρώτα του συλλαβίσματα ή είπε τις πρώτες του προσευχές πλήρως κατεστραμμένους, τις γειτονιές όπου έπαιξε τα πρώτα του παιχνίδια ερειπωμένες και το πατρικό του σπίτι να κατοικείται από ξένους κουβαλητούς του Αττίλα, αλλά και οι ίδιες οι αναμνήσεις του θα αλλοιωθούν βίαια και βάναυσα: Τίποτα πια δεν είναι το ίδιο. Χωρίς τους ανθρώπους του, κανένας τόπος δεν είναι πια ο ίδιος.
Αν ο πρόσφυγας Μορφίτης, επισκέπτης πια του τόπου που τον γέννησε, θελήσει να προσκυνήσει στον Άγιο Γεώργιο Σολέας, δεν θα τα καταφέρει. Ο Ναός, μετά το 1974, λεηλατήθηκε και σήμερα είναι απροσπέλαστος, αφού βρίσκεται εντός στρατιωτικής ζώνης των εισβολέων. Ούτε θα μπορέσει να ανάψει ένα κερί στο παρεκκλήσι του Αγίου Ανδρονίκου στο Αργάκι, διότι ο Ναός λεηλατήθηκε το 1974, μετατράπηκε αρχικά σε μάντρα ζώων και σήμερα έχει ερειπωθεί παντελώς. Δεν θα καταφέρει ούτε να ψελλίσει μια προσευχή στον Ναό του Τιμίου Σταυρού στην Κάτω Ζώδια, που πια λειτουργεί ως τζαμί. Και αν θελήσει να προσκυνήσει στον Άγιο Νικόλαο στο Συριανοχώρι, πάλι δε θα τα καταφέρει. Ο Ναός, αφού λεηλατήθηκε το 1974 και για αρκετά χρόνια λειτουργούσε ως τζαμί, σήμερα χρησιμοποιείται ως αποχωρητήριο. Δυστυχώς, παρόμοια είναι η τύχη όλων των Ναών της κατεχόμενης περιοχής Μόρφου, αλλά και ολόκληρου του βόρειου τμήματος του νησιού. Οι Τούρκοι κατακτητές έδειξαν πρωτοφανές μένος και απίστευτη ασέβεια εναντίον των θρησκευτικών κυρίως μνημείων της Κύπρου. Ό,τι χριστιανικό έπρεπε να εξαφανιστεί.
Και αν ο εκτοπισμένος πρόσφυγας θελήσει σήμερα να ανάψει το σβηστό για δεκαετίες καντήλι των προγόνων του που είναι θαμμένοι στο παλιό κοιμητήριο της Μόρφου, σοκαρισμένος θα επιστρέψει. Το κοιμητήριο αυτό έχει πλέον καταστραφεί και χρησιμοποιείται ως χώρος στάθμευσης απορριμματοφόρων. Τα χριστιανικά κοιμητήρια συγκαταλέγονται επίσης στους χώρους που έχουν βεβηλωθεί εκτεταμένα από τους κατακτητές. Οι εικόνες των σπασμένων σταυρών και των κατεστραμμένων τάφων είναι από τις πιο ανατριχιαστικές όχι μόνο για τους πρόσφυγες του 1974, αλλά και για κάθε πολιτισμένο άνθρωπο, σε όποια θρησκεία και αν πιστεύει. Όλα αυτά είναι ταυτόχρονα και εγκλήματα εις βάρος της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η έκθεση φωτογραφίας «Μόρφου: Η σύληση και η καταστροφή της πανάρχαιας κληρονομιάς» εντάσσεται στο πλαίσιο της αξιέπαινης προσπάθειας του Δήμου Μόρφου για την εντός και εκτός Κύπρου διαφώτιση και ευαισθητοποίηση του κοινού για την απαράδεκτη πρακτική της αλλοίωσης της ιστορίας του τόπου μας που ακολουθήθηκε από τους Τούρκους κατακτητές όλα αυτά τα χρόνια. Οι φωτογραφίες που εκτίθενται δεν είναι παρά ένα μικρό δείγμα των καταστροφών που υπέστησαν οι αρχαιολογικοί μας χώροι, τα μνημεία μας, οι χώροι λατρείας μας. Είναι όμως αρκετές, για να πείσουν και τον πιο δύσπιστο για τον πολιτιστικό και ιστορικό όλεθρο που οι κατακτητές έσπειραν στο πολύπαθο νησί μας, αλλά και για να κινητοποιήσουν τις ανά το παγκόσμιο πολιτιστικές οργανώσεις και να οδηγήσουν σε πρωτοβουλίες για την αποκατάσταση των αρχαιολογικών και θρησκευτικών μνημείων της περιοχής Μόρφου, αλλά και ολόκληρου του κατεχόμενου τμήματος του νησιού.
Η έκθεση αυτή είναι παράλληλα μια ακόμη απόδειξη για την επιτακτική ανάγκη εξεύρεσης μιας δίκαιης λύσης του Κυπριακού, ώστε, μεταξύ άλλων, να τερματιστεί πάραυτα η εγκληματική αυτή πρακτική του Τούρκου κατακτητή κατά της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν, είναι και θα είναι ποικιλότροπα μόνιμος συμπαραστάτης του Δήμου Μόρφου σε αυτό τον αγώνα διαφώτισης και ευαισθητοποίησης που έχει ξεκινήσει. Με ψηφίσματα, με διαβήματα προς ξένα κοινοβούλια και διεθνείς κοινοβουλευτικούς οργανισμούς, με την παρουσία της εδώ σήμερα. Και όπως έμπρακτα αποδεικνύει και η φιλοξενία της έκθεσης «Μόρφου: Η σύληση και η καταστροφή της πανάρχαιας κληρονομιάς» που σήμερα εγκαινιάζεται στον εκθεσιακό χώρο της Βουλής των Ελλήνων, το Ελληνικό Κοινοβούλιο έχει επίσης παραταχθεί πλάι μας σε αυτή την προσπάθεια.
Σας ευχαριστούμε.
