ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ- ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ 2010

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ Αθήνα, 27 Απριλίου 2009 ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ κ. ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΜΕ ΘΕΜΑ: ‘’ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ- ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ 2010’’ ΠΟΥ ΔΙΟΡΓΑΝΩΝΕΙ Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ (Ξενοδοχείο Intercontinental) Κύριε Πρόεδρε της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Κύριε Πρόεδρε της Βουλής, Κύριε Επίτροπε, Κυρίες και κύριοι εκπρόσωποι της Ε.Ε., των διεθνών οργανισμών, της επιστημονικής κοινότητας, καλώς ήρθατε στην Ελλάδα. Κυρίες και κύριοι, Χαιρετίζω την έναρξη του Συνεδρίου για τη βιοποικιλότητα, συγχαίρω τους διοργανωτές και ευχαριστώ που επιλέξατε την Ελλάδα για την πραγματοποίησή του. Λίγους μήνες πριν από τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, το Δεκέμβριο στην Κοπεγχάγη, το Συνέδριο αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει - και μπορεί - να είναι πάντα στην πρωτοπορία της παγκόσμιας προσπάθειας για το περιβάλλον και το κλίμα στον Πλανήτη μας. Η διαπίστωση είναι κοινή για όλους. Ο κόσμος αντιμετωπίζει σήμερα μεγάλες και κρίσιμες προκλήσεις. Η σοβαρότερη από αυτές εντοπίζεται στο φαύλο κύκλο που δημιουργείται από την κλιματική αλλαγή και την καταστροφή του περιβάλλοντος. - Από τη μια, ο σύγχρονος κόσμος είναι αντιμέτωπος με την επιβάρυνση του περιβάλλοντος και την αλόγιστη σπατάλη φυσικών πόρων. Η βιοποικιλότητα, τα τελευταία 40 χρόνια, έχει μειωθεί κατά 25%. Και αυτό σημαίνει μια δραματική μείωση της άμυνας του Πλανήτη απέναντι στη συγκέντρωση αερίων του θερμοκηπίου. Μόνο η αποψίλωση των δασών συνεπάγεται αύξηση των σχετικών παγκόσμιων εκπομπών, περίπου κατά 20%. - Από την άλλη, η αλλαγή του κλίματος έχει δυσμενείς συνέπειες για το περιβάλλον. Βρισκόμαστε έτσι αντιμέτωποι με την αύξηση της θερμοκρασίας, τη μείωση των αποθεμάτων νερού, τον κίνδυνο ερημοποίησης μεγάλων περιοχών. Όλα αυτά επιφέρουν καίριο πλήγμα στην ανάπτυξη και την ποιότητα της ζωής. Δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους για το μέλλον του Πλανήτη. Οι συνέπειες από την απώλεια της βιοποικιλότητας, την εξαφάνιση των ζωικών και φυτικών ειδών, είναι μη αναστρέψιμες. Η καταστροφή της φύσης στερεί από τις επόμενες γενιές τις βασικότερες προϋποθέσεις για την προκοπή και την επιβίωσή τους. Σπαταλώντας, σε παγκόσμιο επίπεδο, το πολύτιμο κεφάλαιο των φυσικών πόρων, θέτουμε σε κίνδυνο την αντοχή των οικοσυστημάτων και την ικανότητά τους να υποστηρίξουν τις ανάγκες των μελλοντικών γενεών. Τα όποια βραχυπρόθεσμα οφέλη από την αλόγιστη χρήση φυσικών πόρων, σημαίνουν ένα αβάσταχτο μεσοπρόθεσμο κόστος. Η καταστροφή της βιοποικιλότητας επιφέρει βέβαια και βαριές οικονομικές συνέπειες. Εκτιμάται μάλιστα ότι το κόστος για την ανθρωπότητα από την καταστροφή της φύσης και των οικοσυστημάτων, θα φθάσει, σε ετήσια βάση, από το 2050 και μετά στο 6% του Παγκόσμιου Ακαθάριστου Προϊόντος. Πάνω από όλα, η βιοποικιλότητα είναι αναγκαία για την ίδια τη ζωή στον Πλανήτη μας. Είναι παράγοντας καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη, την υγεία, την ευημερία, το βιοτικό επίπεδο των πολιτών, την ποιότητα της ζωής. - Είναι γεγονός ότι έγιναν και γίνονται, σε διεθνές επίπεδο, σημαντικές προσπάθειες για την προστασία της βιοποικιλότητας και την ανάσχεση της συντελούμενης απώλειας. Είναι επίσης γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρωτοστατεί στις προσπάθειες αυτές. Και αυτό οφείλουμε να το συνεχίσουμε. Υπάρχει σε ευρωπαϊκό επίπεδο ένα ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό νομοθετικό πλαίσιο άμεσης ισχύος στα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, μεριμνά για την ορθή εφαρμογή του. Η Ελλάδα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για όλα αυτά. Είναι άλλωστε καλά γνωστό ότι σε καμία άλλη μεσογειακή ή ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει διατηρηθεί τόσο υψηλή βιοποικιλότητα. Σημειώνω ότι στη χώρα μας έχουν καταγραφεί περίπου 5,5 χιλ. είδη φυτών, 23 χιλ. είδη ζωικών οργανισμών και 3,5 χιλ. θαλάσσια είδη. Βασικό χαρακτηριστικό της ελληνικής βιοποικιλότητας είναι και το υψηλό ποσοστό ενδημισμού. Πολλά από τα είδη που βιώνουν στη χώρα μας συναντώνται μόνον εδώ. Με μια φράση: Η φύση αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του πολιτισμού μας, της ιστορίας μας, της ταυτότητάς μας. Για όλους αυτούς τους λόγους, ακόμη και στη σημερινή συγκυρία της διεθνούς κρίσης, η προστασία του περιβάλλοντος είναι βασική προτεραιότητά μας. Είναι εθνικής σημασίας υπόθεση. Είναι αμετακίνητη επιλογή μας. Η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, με ολοκληρωμένο πρόγραμμα. Η Ελλάδα περιλαμβάνεται, όπως επισημαίνει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος μεταξύ των μόλις τεσσάρων ευρωπαϊκών χωρών, που, με τα μέτρα που έχουν λάβει, θα πετύχουν το στόχο του Κιότο. Η χώρα μας δραστηριοποιείται συστηματικά με πολιτικές που στόχο έχουν την προστασία του περιβάλλοντος. Μέσα από την ορθή εφαρμογή της Κοινοτικής Νομοθεσίας, μέσα από πολλαπλές εθνικές πρωτοβουλίες, έχουμε δημιουργήσει ένα ισχυρό πλαίσιο προστασίας της ελληνικής φύσης. Τηρούμε πλήρως τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή μας σε διεθνείς οργανισμούς. Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιολογική Ποικιλότητα. Έχουμε εντάξει στο Δίκτυο Natura 2000 ένα μεγάλο τμήμα της ελληνικής επικράτειας, που φτάνει το 23% του εδάφους και είναι αρκετά πιο πάνω από τον κοινοτικό μέσο όρο. Αξιοποιούμε αποτελεσματικά τα κονδύλια από το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι, στη νέα προγραμματική περίοδο 2007 – 2013, διαθέτουμε από το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο πάνω από 4 δις ευρώ για έργα και δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος. Έχουμε συστήσει μέχρι στιγμής 27 Φορείς Διαχείρισης για περιοχές Νatura 2000 και έχουμε εξασφαλίσει τη συνέχιση της χρηματοδότησής τους μέσα από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη». Έχουμε, επίσης, θεσμοθετήσει 18 νέες προστατευόμενες περιοχές. Προωθούμε θεσμικά μέτρα με την εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών και την έκδοση Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων και Προεδρικών Διαταγμάτων. Υπογραμμίζω ότι, ύστερα από μια δύσκολη προσπάθεια, κάνουμε πράξη μια μεγάλη μεταρρύθμιση. Η χώρα απέκτησε, επιτέλους, Ολοκληρωμένο Χωροταξικό Σχεδιασμό με Εθνικό Χωροταξικό Πλαίσιο και με Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, Βιομηχανία, Τουρισμός), τα οποία ενσωματώνουν την προστασία της βιοποικιλότητας. Παρουσιάσαμε, πριν από λίγο καιρό, συγκροτημένη Εθνική Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα, που σήμερα βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση. Κεντρικός στόχος είναι η ανάσχεση της απώλειάς της, με ορίζοντα το 2023. Βασικές κατευθύνσεις... - είναι η διατήρηση των σημαντικών ζωικών και φυτικών ειδών, καθώς και των οικοσυστημάτων της Πατρίδας μας. - Είναι η προσαρμογή στις επιπτώσεις που προκαλεί η κλιματική αλλαγή. - Είναι η περαιτέρω ενίσχυση της διεθνούς και διακρατικής συνεργασίας, αλλά και η επένδυση στη σχετική επιστημονική έρευνα. - Είναι ακόμη η θέσπιση διαδικασιών για την πρόληψη και την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημίας. Όπως επίσης και για την πρόληψη των επιπτώσεων από Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς. - Τέλος - και είναι πολύ σημαντικό - η συνεχής ενημέρωση των πολιτών, έτσι ώστε, με την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση όλων, να υπάρχει μια συνεχώς εντεινόμενη προσπάθεια. Αμφιβολίες δεν μπορεί να υπάρχουν. Σ’ έναν κόσμο που επιβαρύνεται από την κλιματική αλλαγή, τη σπατάλη φυσικών πόρων, την απερήμωση και τη λειψυδρία, η προστασία της βιοποικιλότητας είναι εξαιρετικά μεγάλη πρόκληση. Έγιναν, τα τελευταία χρόνια, στον τόπο μας σημαντικά βήματα. Παρόλα αυτά, υπάρχουν ακόμη προβλήματα και ελλείψεις. Όμως! Η κατεύθυνσή μας είναι σαφής και η βούλησή μας δεδομένη. Είμαστε σταθερά προσανατολισμένοι στην αποτελεσματική προστασία του φυσικού πλούτου της Πατρίδας μας. Το Περιβάλλον και ο Πολιτισμός συνδιαμορφώνουν ένα μεγάλο εθνικό κεφάλαιο για τον τόπο μας. Και το κεφάλαιο αυτό έχουμε ευθύνη να το προστατεύσουμε. Έχουμε, για το σκοπό αυτό, συγκροτημένο πρόγραμμα και σχέδιο. Δρομολογήσαμε βασικές και αναγκαίες προϋποθέσεις. Χαράξαμε και ακολουθούμε εθνική στρατηγική. Εφαρμόζουμε πολιτικές που διαπερνούν οριζόντια όλες τις οικονομικές δραστηριότητες. Κύριε Πρόεδρε, Κυρίες και κύριοι, Η προστασία του περιβάλλοντος δεν γνωρίζει γεωγραφικά σύνορα. Είναι ζήτημα εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο. Η πρόκληση είναι κοινή: Όλες οι χώρες, όλοι οι λαοί οφείλουμε να ενεργήσουμε με υπευθυνότητα και σπουδή. Να εργαστούμε με συνέπεια. Να δώσουμε πιο αποτελεσματικές απαντήσεις. Ο στόχος του 2010 για την ανακοπή της απώλειας της βιοποικιλότητας είναι προ των πυλών. Οφείλουμε λοιπόν να κάνουμε τις αποτιμήσεις μας, να κάνουμε τις επαναξιολογήσεις μας και να χαράξουμε αποφασιστική πορεία για το μέλλον. Πορεία ευθύνης και προοπτικής. Το Συνέδριο της Αθήνας μπορεί και πρέπει να αποτελέσει την αφετηρία αυτού του νέου προβληματισμού. Μπορεί και πρέπει να αποτελέσει τη βάση για τη διαμόρφωση μιας πιο φιλόδοξης πολιτικής για την προστασία της βιοποικιλότητας. Το εύχομαι και το πιστεύω. Σας ευχαριστώ πολύ και κάθε επιτυχία στο συνέδριο.