ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ
Αθήνα, 21 Μαΐου 2009
ΟΜΙΛΙΑ
ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ κ. ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ
ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ‘’ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ’’
ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ 30 ΧΡΟΝΩΝ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΣΤΗΝ ΕΟΚ
Πριν από τριάντα χρόνια, στις 28 Μαΐου του 1979, στον ίδιο αυτό χώρο, η Ελλάδα υπέγραφε την προσχώρησή της στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Προσχωρούσε σε ένα προνομιακό χώρο. Σ’ ένα χώρο ειρήνης, ανάπτυξης και νέων ευκαιριών. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, με τη διορατικότητα και την πίστη του στην ευρωπαϊκή προοπτική, μοιραζόταν το όραμα των μεγάλων ιδρυτών και πατέρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης: του Monnet, του Schuman, του Adenauer, του de Gasperi.
Στη σεμνή, αλλά ιστορική, εκείνη τελετή, παρών, πρώτος ανάμεσα στους κορυφαίους της Ευρώπης, ένας μεγάλος οραματιστής, ένας πραγματικός φίλος της Πατρίδας μας. Παρών και σήμερα ο ίδιος φίλος, ο οραματιστής, ο ηγέτης: Ο τότε Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν.
Κύριε Πρόεδρε, καλώς ήρθατε στην Ελλάδα. Σας ευχαριστούμε θερμά που είστε σήμερα μαζί μας. Σας ευχαριστούμε, προπάντων, για την πολύτιμη, την ιστορική συμβολή σας στην ενταξιακή προσπάθεια της Πατρίδας μας. Βρεθήκατε δίπλα στην Ελλάδα, από την πρώτη στιγμή της Μεταπολίτευσης. Βρεθήκατε δίπλα στους Έλληνες σε δύσκολους καιρούς για το Έθνος μας.
Κυρίες και κύριοι,
«Η Ελλάς», υπογράμμιζε την ημέρα εκείνη ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, «δεν μπορούσε να απουσιάσει από την ιστορική, για το μέλλον της Ευρώπης, συλλογική προσπάθεια...Με τη συμμετοχή της χαράσσει, κατά τρόπον σταθερό, τον εθνικό της προσανατολισμό και τη μελλοντική της πορεία». «Η Ελλάς», πρόσθετε στον ιστορικό λόγο του, λίγη ώρα αργότερα, «προσέρχεται στην Ευρώπη με τη βεβαιότητα ότι, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, εμπεδώνεται η εθνική ανεξαρτησία, κατοχυρώνονται οι δημοκρατικές ελευθερίες, επιτυγχάνεται η οικονομική ανάπτυξη, γίνεται κοινός καρπός η κοινωνική και οικονομική πρόοδος. Έχουμε», πρόσθετε, «συνείδηση των δυσχερειών. Διδαχθήκαμε όμως από τον κλασικό ελληνισμό ότι “χαλεπά τα καλά”».
Οι μεγάλες επιλογές, οι επιλογές που εγγυώνται ένα καλύτερο αύριο, απαιτούν δύσκολες αποφάσεις, με σοβαρό πολιτικό κόστος. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής το γνώριζε πολύ καλά. Δεν τον τρόμαζε! Δεν τον άγγιζε! Δεν επηρέαζε τους στόχους και τα οράματά του.
Παρά την κραυγαλέα απουσία από την ιστορική εκείνη τελετή, πολιτικών δυνάμεων που αναζητούσαν «τρίτους δρόμους», ο Κωνσταντίνος Καραμανλής πίστευε βαθιά ότι η ένταξή μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια θα οδηγούσε, τελικά, σε σημαντικές πολιτικές συγκλίσεις. Πίστευε ότι έδινε στους Έλληνες ένα κοινό όραμα και κοινούς στόχους. Πίστευε ότι εδραιώνεται η Δημοκρατία, ενδυναμώνεται η αναπτυξιακή προοπτική της Χώρας, ενισχύεται η δυνατότητα προάσπισης των εθνικών μας δικαίων. Πίστευε ότι η Ελλάδα μπορεί και οφείλει να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Ότι «μπορεί και οφείλει», όπως τόνιζε, «να συμβάλει πολιτικά, ηθικά και πολιτιστικά, στην πραγματοποίηση της ιδέας μιας Ενωμένης Ευρώπης».
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προσέβλεπε στη μετεξέλιξη της τότε ΕΟΚ σε μια Ενωμένη Ευρώπη και ήθελε την Ελλάδα δυναμικά παρούσα σ’ αυτά που έρχονταν. Άκουγε τη «βοή των πλησιαζόντων γεγονότων» και ήθελε να βγαίνει μπροστά. Η Ενωμένη Ευρώπη ήταν άλλωστε για την Ελλάδα, από τα πανάρχαια χρόνια, ο φυσικός της χώρος. Ο χώρος με τον οποίο τη συνδέει η Γεωγραφία και η Ιστορία, η πολιτική και πολιτιστική συγγένεια. Ο χώρος με τον οποίο τη συνδέουν, προπάντων, κοινές αρχές και αξίες.
Τριάντα χρόνια από τότε, η 28η Μαΐου του 1979 σηματοδοτεί το μεγαλύτερο επίτευγμα της Πατρίδας μας στη μεταπολιτευτική περίοδο. Τιμούμε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τους συνεργάτες του στο τιτάνιο εκείνο έργο. Τιμούμε όλους όσοι εργάστηκαν και πέτυχαν την ενσωμάτωσή μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Όλους εκείνους που χάραξαν και έκαναν πράξη την ευρωπαϊκή πορεία της Πατρίδας μας. Απέδειξαν τη διαχρονική αξία των μεγάλων εθνικών επιλογών. Απέδειξαν την αξία της πραγματικής πολιτικής. Της πολιτικής που αναλαμβάνει πολιτικό κόστος για το εθνικό συμφέρον. Της πολιτικής που διεκδικεί και κερδίζει: Για ολόκληρη την Κοινωνία. Για το παρόν, αλλά και για το μέλλον της Πατρίδας.
Κυρίες και κύριοι,
Τις ώρες αυτές, τις ώρες που η Ανθρωπότητα διανύει την πιο κρίσιμη περίοδο από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης δικαιώνει απόλυτα εκείνους που πίστεψαν και πάλεψαν γι’ αυτήν. Η διεθνής κρίση καταδεικνύει σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες, πόσο βαριές θα ήταν οι συνέπειες για τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας εάν βρισκόμασταν έξω από την ασφάλεια που παρέχει η Ένωση. Υπενθυμίζει σε όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς πόσο ευεργετικά λειτουργούν τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία, τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης, η Κοινή Αγροτική Πολιτική, η Νομισματική Ένωση.
Αναδεικνύει, περισσότερο από ποτέ, τη σπουδαιότητα της συλλογικής πορείας, της συλλογικής αντίστασης στα προβλήματα, της συλλογικής αξιοποίησης των επερχόμενων ευκαιριών. Αναδεικνύει την αξία της συνεργασίας σε κοινές προσπάθειες, κοινούς στόχους, κοινά οράματα.
Η συμμετοχή στην ευρωπαϊκή οικογένεια σημαίνει μεγαλύτερη δύναμη, για όλους. Και αυτό ισχύει πολύ περισσότερο στη σημερινή εποχή της αλληλεξάρτησης των οικονομιών. Ισχύει, ακόμη πιο πολύ, στις σημερινές, τις δύσκολες περιστάσεις για ολόκληρο τον Κόσμο. Μια σειρά ευρωπαϊκές αποφάσεις, από την πρώτη στιγμή της χρηματοπιστωτικής κρίσης, ενίσχυσαν τις αντοχές των εθνικών οικονομιών μας και απέτρεψαν ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Μια σειρά ευρωπαϊκές αποφάσεις στόχευσαν και στοχεύουν στην ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, της απασχόλησης.
Το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: Η διεθνής κρίση υποδεικνύει, με τον πιο επιτακτικό τρόπο, όσα υπέδειξαν δεκαετίες πρωτύτερα οι μεγάλοι Ευρωπαίοι οραματιστές. Υποδεικνύει την ανάγκη να συνεχίσουμε τη μεγάλη πορεία στο δρόμο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Να συνεχίσουμε ακόμη πιο τολμηρά, ακόμη πιο γρήγορα.
Κυρίες και κύριοι,
Οι μεγάλες κρίσεις, κάθε μορφής, είναι καθοριστικές για τις επόμενες σελίδες της Ιστορίας. Αναδεικνύουν αδυναμίες, λάθη, ολιγωρίες του παρελθόντος. Αναδεικνύουν, ταυτόχρονα, και τα βασικά, τα κρίσιμα αιτήματα του μέλλοντος. Η Παγκόσμια Κοινότητα οφείλει να δει «τί έφταιξε» και να το διορθώσει. Οφείλει να δει τί χρειάζεται το αύριο και να το κάνει σήμερα. Στο καθολικό αυτό συμπέρασμα, η Ευρώπη μπορεί να ασκεί διττή παρέμβαση: Αφενός προς το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Και αφετέρου προς τις εθνικές οικονομίες των μελών της. Πάντοτε, όμως, με κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων κάθε χώρας. Πάντοτε με κατανόηση των προβληματισμών και των προβλημάτων που απασχολούν τους πολίτες. Αλλά και με σαφή αντίληψη των αναγκών, που εγείρονται από τις ραγδαίες αλλαγές στο διεθνές περιβάλλον.
Στο νέο παγκόσμιο οικονομικό χάρτη, το χάρτη που άρχισε ήδη να διαμορφώνεται η Ευρώπη χρειάζεται να έχει τη δική της ενιαία και ισχυρή παρουσία. Χρειάζεται να μετέχει ακόμη πιο ενεργά στις διεθνείς εξελίξεις, αναπτύσσοντας διακριτή παρουσία, βασισμένη στις αρχές και τις αξίες της. Χρειάζεται, ταυτόχρονα, να μπει στην πρωτοπορία των δράσεων απέναντι σε όλες τις μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις. Ιδίως μάλιστα σ’ ό,τι αφορά...
- τη διπλή ενεργειακή και περιβαλλοντική πρόκληση,
- την προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων,
- την κλιματική αλλαγή,
- την παράνομη μετανάστευση,
- τη φύλαξη στα εξωτερικά της όρια, στα σύνορα όλων των κρατών μελών της, που είναι και δικά της εξωτερικά σύνορα.
Οι μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις μπορούν -και πρέπει να αποτελέσουν ένα ισχυρό κίνητρο αλλαγών και μεταρρυθμίσεων σε διεθνές, σε ευρωπαϊκό, αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Σε κάθε περίπτωση, αποτελούν πρόκληση για μια ισχυρότερη και αποτελεσματικότερη Ενωμένη Ευρώπη.
Αναμφίβολα, η εφαρμογή της Μεταρρυθμιστικής Συνθήκης αποτελεί ένα σοβαρό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Μπορεί να σηματοδοτήσει την έξοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την περίοδο περίσκεψης και να δώσει απαντήσεις σε καίριας σημασίας ζητήματα. Ξέρουμε, βέβαια, ότι είναι μια συμφωνία στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Ξέρουμε ότι δεν στερείται αδυναμιών. Ξέρουμε, όμως, ότι έχει νέα και πολύ ισχυρά στοιχεία:
- Προωθεί τις αξίες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της ισότητας, του Κράτους Δικαίου.
- Δρομολογεί λειτουργίες, που βάζουν την Ένωση στην τροχιά της πολιτικής ενοποίησης.
- Αναθέτει στα Εθνικά Κοινοβούλια ένα σημαντικά αναβαθμισμένο ρόλο και θεσμοθετεί τη συνεργασία τους με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
- Καθιερώνει το δικαίωμά τους να ενημερώνονται απευθείας από τα κοινοτικά όργανα, χωρίς τη διαμεσολάβηση των Κυβερνήσεων.
- Ενδυναμώνει την ενεργό συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων στην όλη κοινοτική διαδικασία.
- Αναβαθμίζει, σημαντικά, το ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το ρόλο των ευρωβουλευτών. Και αυτό είναι πολυσήμαντο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που αναδεικνύουμε στις 7 Ιουνίου, πρόκειται να έχει νέα δυναμική. Οι ευρωβουλευτές που αναδεικνύουμε θα έχουν αναβαθμισμένο ρόλο.
Κυρίες και κύριοι,
Είναι προφανές ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα βοήθησε όλους τους λαούς της Ηπείρου μας να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα, αλλά και πολύ σπουδαιότερα, σε σχέση με εκείνα που κάποτε μας κρατούσαν μακριά. Σήμερα, οι λαοί της Ευρώπης μοιραζόμαστε κοινές αξίες, κοινές πολιτικές και, πάνω απ’ όλα, ένα κοινό μέλλον. Η ένταξη της Πατρίδας μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια συνέβαλε στην κατοχύρωση της Δημοκρατίας μας. Δυνάμωσε την παρουσία μας στον άμεσο γεωγραφικό περίγυρο, αλλά και στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Μας έδωσε τη δυνατότητα να μετέχουμε ισότιμα στη διαμόρφωση και τη λήψη αποφάσεων, που αφορούν ολόκληρη την Ήπειρό μας. Ενίσχυσε τη δυνατότητά μας να υπερασπιζόμαστε τα εθνικά μας δίκαια.
- Έχουμε σημαντική οικονομική συνδρομή για την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
- Έχουμε αυξημένους πόρους για τη στήριξη του αγροτικού κόσμου και την αναγέννηση της υπαίθρου.
- Έχουμε, μέσα από τις κοινές πολιτικές, τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικότερα τις μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις.
Η Ε.Ε. είναι δύναμη αλλαγής και προόδου, όχι μόνο για τα μέλη της, αλλά και για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ήπειρο.
- Συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος ασφάλειας και ειρήνης, όχι μόνο στην ευρύτερη γειτονιά μας, αλλά και σ’ ολόκληρο τον Κόσμο.
- Υπερασπίζεται τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
- Πρωταγωνιστεί στην αντιμετώπιση διεθνών προκλήσεων.
Σίγουρα, όμως, η Ε.Ε. μπορεί και οφείλει πολύ περισσότερα. Η δική μας θέση είναι αυτή: Υποστηρίζουμε σθεναρά το όραμα της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, γιατί πιστεύουμε ότι η ασφάλεια, η ανάπτυξη και η πρόοδος, περνούν μέσα από τη συλλογικότητα. Τα κράτη γίνονται πιο δυνατά όταν ενώνουν τις δυνάμεις, τις προσπάθειες, τα οράματά τους. Η Ελλάδα αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην κοινοτική αλληλεγγύη, στη συστράτευση, στη συνεργασία των λαών της. Θεωρούμε, άλλωστε, τις έννοιες αυτές απόλυτα συνυφασμένες
με την ίδια την υπόσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θέλουμε η Ευρώπη να αφουγκράζεται και να απαντά έμπρακτα στις ανησυχίες, τις αγωνίες, τις προσδοκίες των πολιτών της. Θέλουμε να ενισχύει την ασφάλειά τους και να προστατεύει τα δικαιώματά τους. Θέλουμε να προχωρήσει, το ταχύτερο δυνατό, σε αποφάσεις για την αντιμετώπιση πιεστικών ζητημάτων, που αφορούν όλες τις χώρες.
Σημειώνω, πρώτ’ απ’ όλα, τις προσπάθειες ευρωπαϊκού συντονισμού για την πολιτική προστασία και την από κοινού ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Υποβάλαμε συγκεκριμένες προτάσεις σ’ αυτήν την κατεύθυνση, με κεντρική ιδέα τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας. Χαιρόμαστε, γιατί η πρότασή μας υιοθετείται και η Ένωση κάνει, ήδη, σημαντικά βήματα.
Σημειώνω, ακόμη, την πρότασή μας για τη δημιουργία Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και την από κοινού προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης. Τα πρώτα βήματα έγιναν και είναι, πράγματι, σημαντικά. Πραγματοποιούνται, ήδη, κοινές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στη Μεσόγειο και τον Ατλαντικό, με στόχο την αποτροπή της παράνομης μετανάστευσης. Είμαστε σε στενή συνεργασία με τους εταίρους μας και χαιρόμαστε που βλέπουμε να προχωρά και αυτή η σημαντική ελληνική πρωτοβουλία.
Σε κάθε περίπτωση, επιδιώκουμε ακόμη πιο δραστικές αποφάσεις. Ζητούμε να προχωρήσει η Ευρώπη πιο γρήγορα. Και αυτό αφορά όλα τα κρίσιμα ζητήματα των καιρών. Αφορά, βέβαια, και τη μεγάλη, την κοινή πρόκληση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Θέλω στο σημείο αυτό να υπογραμμίσω, επειδή ακούγονται διάφορα, ότι δεν τίθεται ζήτημα κατάργησης του Συμφώνου Σταθερότητας. Καμιά χώρα δεν έδειξε και δεν δείχνει καμιά τέτοια προσέγγιση, καμιά παρόμοια διάθεση. Γιατί καμία χώρα, κανένας δεν θέλει να βάλει σε κίνδυνο το κοινό μας νόμισμα, την εγγύηση της σταθερότητας, το ευρώ. Το ευρώ που είναι, μαζί με την Ευρωζώνη, η εμπροσθοφυλακή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η εμπροσθοφυλακή του κοινού ευρωπαϊκού μας αύριο. Βεβαίως πρέπει να υπενθυμίζουμε και να θυμόμαστε ότι υπάρχει και εφαρμόζεται ήδη για τις σημερινές έκτακτες συνθήκες, τις έκτακτες περιστάσεις, η αρχή της ευελιξίας.
Βεβαίως και μπορεί ο καθένας να εκφράζει οποιαδήποτε άποψη. Κανένας, όμως, δεν μπορεί να υπόσχεται αυτά που είναι έξω και πέρα από την πραγματικότητα, έξω και πέρα από την κοινή ευρωπαϊκή πορεία. Δεν είναι ώρα, ούτε για εμπαιγμούς, ούτε για παραπληροφόρηση. Οι περιστάσεις απαιτούν ένταση προσπαθειών σε κοινούς δρόμους. Απαιτούν να μη χάσουμε στην πρώτη δυσκολία το κοινό ευρωπαϊκό όραμα. Ως αυθεντικοί εκφραστές του ευρωπαϊκού προσανατολισμού στη Χώρα μας, έχουμε σε αυτά τα θέματα ξεκάθαρες θέσεις:
Η Ευρώπη που οραματιζόμαστε…
- αντιμετωπίζει αποφασιστικά τα κοινά προβλήματα.
- Αναπτύσσει ακόμη πιο ισχυρή διεθνή παρουσία.
- Αρθρώνει ενιαία και δυνατή φωνή στην παγκόσμια οικονομική και πολιτική σκηνή.
- Δυναμώνει όλους τους πυλώνες του οικοδομήματός της, έτσι ώστε να καλύψει τη σημερινή υστέρηση σε καίριας σημασίας τομείς.
Η Ευρώπη που οραματιζόμαστε είναι μια Ένωση Λαών και Κρατών, που γίνεται ολοένα και πιο δυνατή, μέσα από την ενότητα και τη σύνθεση των δυνάμεών της, τη συνεννόηση και τη συνεργασία όλων των μελών της.
Η Ευρώπη που οραματιζόμαστε είναι, σε τελική ανάλυση, είναι περισσότερο κοινωνική. Διασφαλίζει, πάνω απ’ όλα, μια πιο δίκαιη Κοινωνία. Διασφαλίζει ένα πιο δίκαιο μέλλον για όλους τους ευρωπαϊκούς Λαούς, για όλους τους πολίτες της.
Κλείνω λέγοντας ότι είμαστε πραγματικά περήφανοι γιατί είναι η Παράταξή μας που οδήγησε την Ελλάδα στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Είμαστε περήφανοι γιατί ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έδωσε στο Έθνος μια νέα προοπτική. Είμαστε, ταυτόχρονα, οι αυθεντικοί εκφραστές του ευρωπαϊκού προσανατολισμού και εργαζόμαστε σταθερά, συνεχώς για μια δυνατή Ελλάδα σε μια ενωμένη και ισχυρή Ευρώπη.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ
Αθήνα, 21 Μαΐου 2009
ΟΜΙΛΙΑ
ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ κ. ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ
ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ‘’ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ’’
ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ 30 ΧΡΟΝΩΝ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΣΤΗΝ ΕΟΚ
Πριν από τριάντα χρόνια, στις 28 Μαΐου του 1979, στον ίδιο αυτό χώρο, η Ελλάδα υπέγραφε την προσχώρησή της στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Προσχωρούσε σε ένα προνομιακό χώρο. Σ’ ένα χώρο ειρήνης, ανάπτυξης και νέων ευκαιριών. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, με τη διορατικότητα και την πίστη του στην ευρωπαϊκή προοπτική, μοιραζόταν το όραμα των μεγάλων ιδρυτών και πατέρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης: του Monnet, του Schuman, του Adenauer, του de Gasperi.
Στη σεμνή, αλλά ιστορική, εκείνη τελετή, παρών, πρώτος ανάμεσα στους κορυφαίους της Ευρώπης, ένας μεγάλος οραματιστής, ένας πραγματικός φίλος της Πατρίδας μας. Παρών και σήμερα ο ίδιος φίλος, ο οραματιστής, ο ηγέτης: Ο τότε Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν.
Κύριε Πρόεδρε, καλώς ήρθατε στην Ελλάδα. Σας ευχαριστούμε θερμά που είστε σήμερα μαζί μας. Σας ευχαριστούμε, προπάντων, για την πολύτιμη, την ιστορική συμβολή σας στην ενταξιακή προσπάθεια της Πατρίδας μας. Βρεθήκατε δίπλα στην Ελλάδα, από την πρώτη στιγμή της Μεταπολίτευσης. Βρεθήκατε δίπλα στους Έλληνες σε δύσκολους καιρούς για το Έθνος μας.
Κυρίες και κύριοι,
«Η Ελλάς», υπογράμμιζε την ημέρα εκείνη ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, «δεν μπορούσε να απουσιάσει από την ιστορική, για το μέλλον της Ευρώπης, συλλογική προσπάθεια...Με τη συμμετοχή της χαράσσει, κατά τρόπον σταθερό, τον εθνικό της προσανατολισμό και τη μελλοντική της πορεία». «Η Ελλάς», πρόσθετε στον ιστορικό λόγο του, λίγη ώρα αργότερα, «προσέρχεται στην Ευρώπη με τη βεβαιότητα ότι, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, εμπεδώνεται η εθνική ανεξαρτησία, κατοχυρώνονται οι δημοκρατικές ελευθερίες, επιτυγχάνεται η οικονομική ανάπτυξη, γίνεται κοινός καρπός η κοινωνική και οικονομική πρόοδος. Έχουμε», πρόσθετε, «συνείδηση των δυσχερειών. Διδαχθήκαμε όμως από τον κλασικό ελληνισμό ότι “χαλεπά τα καλά”».
Οι μεγάλες επιλογές, οι επιλογές που εγγυώνται ένα καλύτερο αύριο, απαιτούν δύσκολες αποφάσεις, με σοβαρό πολιτικό κόστος. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής το γνώριζε πολύ καλά. Δεν τον τρόμαζε! Δεν τον άγγιζε! Δεν επηρέαζε τους στόχους και τα οράματά του.
Παρά την κραυγαλέα απουσία από την ιστορική εκείνη τελετή, πολιτικών δυνάμεων που αναζητούσαν «τρίτους δρόμους», ο Κωνσταντίνος Καραμανλής πίστευε βαθιά ότι η ένταξή μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια θα οδηγούσε, τελικά, σε σημαντικές πολιτικές συγκλίσεις. Πίστευε ότι έδινε στους Έλληνες ένα κοινό όραμα και κοινούς στόχους. Πίστευε ότι εδραιώνεται η Δημοκρατία, ενδυναμώνεται η αναπτυξιακή προοπτική της Χώρας, ενισχύεται η δυνατότητα προάσπισης των εθνικών μας δικαίων. Πίστευε ότι η Ελλάδα μπορεί και οφείλει να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Ότι «μπορεί και οφείλει», όπως τόνιζε, «να συμβάλει πολιτικά, ηθικά και πολιτιστικά, στην πραγματοποίηση της ιδέας μιας Ενωμένης Ευρώπης».
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προσέβλεπε στη μετεξέλιξη της τότε ΕΟΚ σε μια Ενωμένη Ευρώπη και ήθελε την Ελλάδα δυναμικά παρούσα σ’ αυτά που έρχονταν. Άκουγε τη «βοή των πλησιαζόντων γεγονότων» και ήθελε να βγαίνει μπροστά. Η Ενωμένη Ευρώπη ήταν άλλωστε για την Ελλάδα, από τα πανάρχαια χρόνια, ο φυσικός της χώρος. Ο χώρος με τον οποίο τη συνδέει η Γεωγραφία και η Ιστορία, η πολιτική και πολιτιστική συγγένεια. Ο χώρος με τον οποίο τη συνδέουν, προπάντων, κοινές αρχές και αξίες.
Τριάντα χρόνια από τότε, η 28η Μαΐου του 1979 σηματοδοτεί το μεγαλύτερο επίτευγμα της Πατρίδας μας στη μεταπολιτευτική περίοδο. Τιμούμε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τους συνεργάτες του στο τιτάνιο εκείνο έργο. Τιμούμε όλους όσοι εργάστηκαν και πέτυχαν την ενσωμάτωσή μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Όλους εκείνους που χάραξαν και έκαναν πράξη την ευρωπαϊκή πορεία της Πατρίδας μας. Απέδειξαν τη διαχρονική αξία των μεγάλων εθνικών επιλογών. Απέδειξαν την αξία της πραγματικής πολιτικής. Της πολιτικής που αναλαμβάνει πολιτικό κόστος για το εθνικό συμφέρον. Της πολιτικής που διεκδικεί και κερδίζει: Για ολόκληρη την Κοινωνία. Για το παρόν, αλλά και για το μέλλον της Πατρίδας.
Κυρίες και κύριοι,
Τις ώρες αυτές, τις ώρες που η Ανθρωπότητα διανύει την πιο κρίσιμη περίοδο από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης δικαιώνει απόλυτα εκείνους που πίστεψαν και πάλεψαν γι’ αυτήν. Η διεθνής κρίση καταδεικνύει σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες, πόσο βαριές θα ήταν οι συνέπειες για τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας εάν βρισκόμασταν έξω από την ασφάλεια που παρέχει η Ένωση. Υπενθυμίζει σε όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς πόσο ευεργετικά λειτουργούν τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά Ταμεία, τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης, η Κοινή Αγροτική Πολιτική, η Νομισματική Ένωση.
Αναδεικνύει, περισσότερο από ποτέ, τη σπουδαιότητα της συλλογικής πορείας, της συλλογικής αντίστασης στα προβλήματα, της συλλογικής αξιοποίησης των επερχόμενων ευκαιριών. Αναδεικνύει την αξία της συνεργασίας σε κοινές προσπάθειες, κοινούς στόχους, κοινά οράματα.
Η συμμετοχή στην ευρωπαϊκή οικογένεια σημαίνει μεγαλύτερη δύναμη, για όλους. Και αυτό ισχύει πολύ περισσότερο στη σημερινή εποχή της αλληλεξάρτησης των οικονομιών. Ισχύει, ακόμη πιο πολύ, στις σημερινές, τις δύσκολες περιστάσεις για ολόκληρο τον Κόσμο. Μια σειρά ευρωπαϊκές αποφάσεις, από την πρώτη στιγμή της χρηματοπιστωτικής κρίσης, ενίσχυσαν τις αντοχές των εθνικών οικονομιών μας και απέτρεψαν ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Μια σειρά ευρωπαϊκές αποφάσεις στόχευσαν και στοχεύουν στην ενίσχυση της πραγματικής οικονομίας, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, της απασχόλησης.
Το συμπέρασμα είναι ξεκάθαρο: Η διεθνής κρίση υποδεικνύει, με τον πιο επιτακτικό τρόπο, όσα υπέδειξαν δεκαετίες πρωτύτερα οι μεγάλοι Ευρωπαίοι οραματιστές. Υποδεικνύει την ανάγκη να συνεχίσουμε τη μεγάλη πορεία στο δρόμο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Να συνεχίσουμε ακόμη πιο τολμηρά, ακόμη πιο γρήγορα.
Κυρίες και κύριοι,
Οι μεγάλες κρίσεις, κάθε μορφής, είναι καθοριστικές για τις επόμενες σελίδες της Ιστορίας. Αναδεικνύουν αδυναμίες, λάθη, ολιγωρίες του παρελθόντος. Αναδεικνύουν, ταυτόχρονα, και τα βασικά, τα κρίσιμα αιτήματα του μέλλοντος. Η Παγκόσμια Κοινότητα οφείλει να δει «τί έφταιξε» και να το διορθώσει. Οφείλει να δει τί χρειάζεται το αύριο και να το κάνει σήμερα. Στο καθολικό αυτό συμπέρασμα, η Ευρώπη μπορεί να ασκεί διττή παρέμβαση: Αφενός προς το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Και αφετέρου προς τις εθνικές οικονομίες των μελών της. Πάντοτε, όμως, με κατανόηση των ιδιαιτεροτήτων κάθε χώρας. Πάντοτε με κατανόηση των προβληματισμών και των προβλημάτων που απασχολούν τους πολίτες. Αλλά και με σαφή αντίληψη των αναγκών, που εγείρονται από τις ραγδαίες αλλαγές στο διεθνές περιβάλλον.
Στο νέο παγκόσμιο οικονομικό χάρτη, το χάρτη που άρχισε ήδη να διαμορφώνεται η Ευρώπη χρειάζεται να έχει τη δική της ενιαία και ισχυρή παρουσία. Χρειάζεται να μετέχει ακόμη πιο ενεργά στις διεθνείς εξελίξεις, αναπτύσσοντας διακριτή παρουσία, βασισμένη στις αρχές και τις αξίες της. Χρειάζεται, ταυτόχρονα, να μπει στην πρωτοπορία των δράσεων απέναντι σε όλες τις μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις. Ιδίως μάλιστα σ’ ό,τι αφορά...
- τη διπλή ενεργειακή και περιβαλλοντική πρόκληση,
- την προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων,
- την κλιματική αλλαγή,
- την παράνομη μετανάστευση,
- τη φύλαξη στα εξωτερικά της όρια, στα σύνορα όλων των κρατών μελών της, που είναι και δικά της εξωτερικά σύνορα.
Οι μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις μπορούν -και πρέπει να αποτελέσουν ένα ισχυρό κίνητρο αλλαγών και μεταρρυθμίσεων σε διεθνές, σε ευρωπαϊκό, αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Σε κάθε περίπτωση, αποτελούν πρόκληση για μια ισχυρότερη και αποτελεσματικότερη Ενωμένη Ευρώπη.
Αναμφίβολα, η εφαρμογή της Μεταρρυθμιστικής Συνθήκης αποτελεί ένα σοβαρό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Μπορεί να σηματοδοτήσει την έξοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης από την περίοδο περίσκεψης και να δώσει απαντήσεις σε καίριας σημασίας ζητήματα. Ξέρουμε, βέβαια, ότι είναι μια συμφωνία στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Ξέρουμε ότι δεν στερείται αδυναμιών. Ξέρουμε, όμως, ότι έχει νέα και πολύ ισχυρά στοιχεία:
- Προωθεί τις αξίες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της ισότητας, του Κράτους Δικαίου.
- Δρομολογεί λειτουργίες, που βάζουν την Ένωση στην τροχιά της πολιτικής ενοποίησης.
- Αναθέτει στα Εθνικά Κοινοβούλια ένα σημαντικά αναβαθμισμένο ρόλο και θεσμοθετεί τη συνεργασία τους με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
- Καθιερώνει το δικαίωμά τους να ενημερώνονται απευθείας από τα κοινοτικά όργανα, χωρίς τη διαμεσολάβηση των Κυβερνήσεων.
- Ενδυναμώνει την ενεργό συμμετοχή των εθνικών κοινοβουλίων στην όλη κοινοτική διαδικασία.
- Αναβαθμίζει, σημαντικά, το ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το ρόλο των ευρωβουλευτών. Και αυτό είναι πολυσήμαντο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, που αναδεικνύουμε στις 7 Ιουνίου, πρόκειται να έχει νέα δυναμική. Οι ευρωβουλευτές που αναδεικνύουμε θα έχουν αναβαθμισμένο ρόλο.
Κυρίες και κύριοι,
Είναι προφανές ότι το ευρωπαϊκό οικοδόμημα βοήθησε όλους τους λαούς της Ηπείρου μας να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτά που μας ενώνουν είναι πολύ περισσότερα, αλλά και πολύ σπουδαιότερα, σε σχέση με εκείνα που κάποτε μας κρατούσαν μακριά. Σήμερα, οι λαοί της Ευρώπης μοιραζόμαστε κοινές αξίες, κοινές πολιτικές και, πάνω απ’ όλα, ένα κοινό μέλλον. Η ένταξη της Πατρίδας μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια συνέβαλε στην κατοχύρωση της Δημοκρατίας μας. Δυνάμωσε την παρουσία μας στον άμεσο γεωγραφικό περίγυρο, αλλά και στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Μας έδωσε τη δυνατότητα να μετέχουμε ισότιμα στη διαμόρφωση και τη λήψη αποφάσεων, που αφορούν ολόκληρη την Ήπειρό μας. Ενίσχυσε τη δυνατότητά μας να υπερασπιζόμαστε τα εθνικά μας δίκαια.
- Έχουμε σημαντική οικονομική συνδρομή για την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.
- Έχουμε αυξημένους πόρους για τη στήριξη του αγροτικού κόσμου και την αναγέννηση της υπαίθρου.
- Έχουμε, μέσα από τις κοινές πολιτικές, τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικότερα τις μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις.
Η Ε.Ε. είναι δύναμη αλλαγής και προόδου, όχι μόνο για τα μέλη της, αλλά και για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ήπειρο.
- Συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος ασφάλειας και ειρήνης, όχι μόνο στην ευρύτερη γειτονιά μας, αλλά και σ’ ολόκληρο τον Κόσμο.
- Υπερασπίζεται τη Δημοκρατία και τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
- Πρωταγωνιστεί στην αντιμετώπιση διεθνών προκλήσεων.
Σίγουρα, όμως, η Ε.Ε. μπορεί και οφείλει πολύ περισσότερα. Η δική μας θέση είναι αυτή: Υποστηρίζουμε σθεναρά το όραμα της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, γιατί πιστεύουμε ότι η ασφάλεια, η ανάπτυξη και η πρόοδος, περνούν μέσα από τη συλλογικότητα. Τα κράτη γίνονται πιο δυνατά όταν ενώνουν τις δυνάμεις, τις προσπάθειες, τα οράματά τους. Η Ελλάδα αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην κοινοτική αλληλεγγύη, στη συστράτευση, στη συνεργασία των λαών της. Θεωρούμε, άλλωστε, τις έννοιες αυτές απόλυτα συνυφασμένες
με την ίδια την υπόσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θέλουμε η Ευρώπη να αφουγκράζεται και να απαντά έμπρακτα στις ανησυχίες, τις αγωνίες, τις προσδοκίες των πολιτών της. Θέλουμε να ενισχύει την ασφάλειά τους και να προστατεύει τα δικαιώματά τους. Θέλουμε να προχωρήσει, το ταχύτερο δυνατό, σε αποφάσεις για την αντιμετώπιση πιεστικών ζητημάτων, που αφορούν όλες τις χώρες.
Σημειώνω, πρώτ’ απ’ όλα, τις προσπάθειες ευρωπαϊκού συντονισμού για την πολιτική προστασία και την από κοινού ανταπόκριση σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Υποβάλαμε συγκεκριμένες προτάσεις σ’ αυτήν την κατεύθυνση, με κεντρική ιδέα τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας. Χαιρόμαστε, γιατί η πρότασή μας υιοθετείται και η Ένωση κάνει, ήδη, σημαντικά βήματα.
Σημειώνω, ακόμη, την πρότασή μας για τη δημιουργία Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και την από κοινού προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης. Τα πρώτα βήματα έγιναν και είναι, πράγματι, σημαντικά. Πραγματοποιούνται, ήδη, κοινές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στη Μεσόγειο και τον Ατλαντικό, με στόχο την αποτροπή της παράνομης μετανάστευσης. Είμαστε σε στενή συνεργασία με τους εταίρους μας και χαιρόμαστε που βλέπουμε να προχωρά και αυτή η σημαντική ελληνική πρωτοβουλία.
Σε κάθε περίπτωση, επιδιώκουμε ακόμη πιο δραστικές αποφάσεις. Ζητούμε να προχωρήσει η Ευρώπη πιο γρήγορα. Και αυτό αφορά όλα τα κρίσιμα ζητήματα των καιρών. Αφορά, βέβαια, και τη μεγάλη, την κοινή πρόκληση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Θέλω στο σημείο αυτό να υπογραμμίσω, επειδή ακούγονται διάφορα, ότι δεν τίθεται ζήτημα κατάργησης του Συμφώνου Σταθερότητας. Καμιά χώρα δεν έδειξε και δεν δείχνει καμιά τέτοια προσέγγιση, καμιά παρόμοια διάθεση. Γιατί καμία χώρα, κανένας δεν θέλει να βάλει σε κίνδυνο το κοινό μας νόμισμα, την εγγύηση της σταθερότητας, το ευρώ. Το ευρώ που είναι, μαζί με την Ευρωζώνη, η εμπροσθοφυλακή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η εμπροσθοφυλακή του κοινού ευρωπαϊκού μας αύριο. Βεβαίως πρέπει να υπενθυμίζουμε και να θυμόμαστε ότι υπάρχει και εφαρμόζεται ήδη για τις σημερινές έκτακτες συνθήκες, τις έκτακτες περιστάσεις, η αρχή της ευελιξίας.
Βεβαίως και μπορεί ο καθένας να εκφράζει οποιαδήποτε άποψη. Κανένας, όμως, δεν μπορεί να υπόσχεται αυτά που είναι έξω και πέρα από την πραγματικότητα, έξω και πέρα από την κοινή ευρωπαϊκή πορεία. Δεν είναι ώρα, ούτε για εμπαιγμούς, ούτε για παραπληροφόρηση. Οι περιστάσεις απαιτούν ένταση προσπαθειών σε κοινούς δρόμους. Απαιτούν να μη χάσουμε στην πρώτη δυσκολία το κοινό ευρωπαϊκό όραμα. Ως αυθεντικοί εκφραστές του ευρωπαϊκού προσανατολισμού στη Χώρα μας, έχουμε σε αυτά τα θέματα ξεκάθαρες θέσεις:
Η Ευρώπη που οραματιζόμαστε…
- αντιμετωπίζει αποφασιστικά τα κοινά προβλήματα.
- Αναπτύσσει ακόμη πιο ισχυρή διεθνή παρουσία.
- Αρθρώνει ενιαία και δυνατή φωνή στην παγκόσμια οικονομική και πολιτική σκηνή.
- Δυναμώνει όλους τους πυλώνες του οικοδομήματός της, έτσι ώστε να καλύψει τη σημερινή υστέρηση σε καίριας σημασίας τομείς.
Η Ευρώπη που οραματιζόμαστε είναι μια Ένωση Λαών και Κρατών, που γίνεται ολοένα και πιο δυνατή, μέσα από την ενότητα και τη σύνθεση των δυνάμεών της, τη συνεννόηση και τη συνεργασία όλων των μελών της.
Η Ευρώπη που οραματιζόμαστε είναι, σε τελική ανάλυση, είναι περισσότερο κοινωνική. Διασφαλίζει, πάνω απ’ όλα, μια πιο δίκαιη Κοινωνία. Διασφαλίζει ένα πιο δίκαιο μέλλον για όλους τους ευρωπαϊκούς Λαούς, για όλους τους πολίτες της.
Κλείνω λέγοντας ότι είμαστε πραγματικά περήφανοι γιατί είναι η Παράταξή μας που οδήγησε την Ελλάδα στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Είμαστε περήφανοι γιατί ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έδωσε στο Έθνος μια νέα προοπτική. Είμαστε, ταυτόχρονα, οι αυθεντικοί εκφραστές του ευρωπαϊκού προσανατολισμού και εργαζόμαστε σταθερά, συνεχώς για μια δυνατή Ελλάδα σε μια ενωμένη και ισχυρή Ευρώπη.
