Η χρηματοοικονομική κρίση, με μια απίστευτη ταχύτητα -μόνιμο χαρακτηριστικό της νέας εποχής

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ κ. ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ ΣΤΗΝ 17η ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (ΣΕΤΕ) (Μέγαρο Μουσικής) Κυρίες και κύριοι, Πριν από ένα χρόνο, στην ετήσια Συνέλευσή σας, συνομολογούσαμε ότι βρισκόμασταν σε μια δυσμενή διεθνή συγκυρία, με μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις. Κυριαρχούσε τότε η έκρηξη στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών, των βασικών τροφίμων και του πετρελαίου. Οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί προεξοφλούσαν ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα για τα επόμενα χρόνια θα ήταν η έξαρση του πληθωρισμού. Λίγους μήνες αργότερα, τα πάντα είχαν αλλάξει. Η χρηματοοικονομική κρίση, με μια απίστευτη ταχύτητα -μόνιμο χαρακτηριστικό της νέας εποχής- άρχισε να πλήττει ολοένα και πιο έντονα την πραγματική οικονομία. Άνοιξε από τη στιγμή εκείνη ένας φαύλος κύκλος αρνητικών αλληλεπιδράσεων ανάμεσα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και την οικονομική δραστηριότητα. Παγκόσμιοι οικονομικοί κολοσσοί, μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις βρέθηκαν κάτω από εντεινόμενη πίεση. Η ανάπτυξη άρχισε να υποχωρεί με ρυθμούς που κάθε μήνα ξεπερνούν κατά πολύ τις προηγούμενες διεθνείς εκτιμήσεις. Η απασχόληση δέχεται σοβαρό πλήγμα και η ανεργία, σε πολλές χώρες, καταγράφει ρεκόρ δεκαετιών. Η αλληλεξάρτηση των εθνικών οικονομιών λειτουργεί ως αγωγός προβλημάτων από τη μια στην άλλη, επηρεάζοντας πρώτα από όλους τους εξωστρεφείς τομείς: Τις εξαγωγές, τη Ναυτιλία, τον Τουρισμό. Είμαστε τώρα στο ξεκίνημα της πιο δύσκολης περιόδου για τη μεγάλη βιομηχανία -την Τουριστική Βιομηχανία- της Χώρας μας. Έχουμε πλήρη επίγνωση των επιπτώσεων που προκαλεί η διεθνής κρίση στο παγκόσμιο -άρα και στο δικό μας- τουριστικό προϊόν. Ξέρουμε επίσης ότι η υποχώρηση της τουριστικής κίνησης επηρεάζει δυσμενώς, τόσο την Οικονομία, όσο και την Κοινωνία μας. Οι επόμενοι μήνες είναι ιδιαίτερα κρίσιμοι. Όπως για ολόκληρο τον Κόσμο, έτσι και για τη Χώρα μας, υπάρχει δύσκολος δρόμος μπροστά μας. Χρειάζεται λοιπόν να αναπτύξουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να περιορίσουμε, όσο το δυνατό περισσότερο, τις δυσμενείς συνέπειες. Είναι ανάγκη να επιδείξουμε όλοι αυτοσυγκράτηση, ευελιξία, προσαρμογή. Αλλά και προσήλωση στους στόχους μας. Είναι βέβαια αυτονόητο ότι η τουριστική ανάκαμψη εξαρτάται, σ’ ένα μεγάλο βαθμό, από την οικονομική πραγματικότητα που διαμορφώνεται σε τρίτες χώρες. Εξαρτάται όμως και από την ετοιμότητά μας να υποδεχτούμε την αναστροφή του αρνητικού διεθνούς κλίματος. Να δούμε σήμερα ποιο θα είναι το βασικό ζητούμενο αύριο. Και το ζητούμενο αυτό να το ετοιμάσουμε τώρα. Αυτή είναι η στρατηγική στόχευσή μας. Τόσο για τη γενικότερη αναπτυξιακή πολιτική, όσο και για τις πολιτικές στους επιμέρους τομείς και κλάδους. Ιδίως μάλιστα για τον τομέα του Τουρισμού. Κυρίες και κύριοι, Όπως γνωρίζετε, το Σχέδιο που εφαρμόζουμε για την έξοδο από την παγκόσμια κρίση αναπτύσσεται σε τρεις άξονες: Πρώτον, τη στήριξη της αναπτυξιακής διαδικασίας, με πρώτη προτεραιότητα τους τομείς και τους κλάδους που υφίστανται τις σοβαρότερες πιέσεις. Δεύτερον, τη δημοσιονομική εξυγίανση, έτσι ώστε να πετύχουμε σταδιακή μείωση του ελλείμματος. Τρίτον, την ενίσχυση των οικονομικά ασθενέστερων συμπολιτών μας. Πλήρεις απαντήσεις στις ανάγκες και τα αιτήματα που εγείρονται από τον κάθε άξονα χωριστά είναι αδύνατο να δοθούν. Πολιτικές με μονόπλευρη στόχευση θα προκαλούσαν ανισορροπία και δυσμενείς παρενέργειες. Υποσχέσεις σε όλους και για όλα -ιδίως, μάλιστα, κατά τη δύσκολη αυτή συγκυρία- θα συνιστούσαν, είτε απροκάλυπτη υποκρισία και εμπαιγμό, είτε άγνοια και διολίσθηση σε επικίνδυνους δρόμους. Πολιτικές που στόχο έχουν «να ακούγονται ευχάριστα»,αγνοούν τη διεθνή πραγματικότητα και δεν μπορούν να είναι χρήσιμες στον Τόπο. Πολιτικές που λύνουν με ευχάριστα μέτρα δύσκολες καταστάσεις δεν βρέθηκαν και δεν μπορεί να βρεθούν, πουθενά στον Κόσμο. Το τονίζω: Τελικά θα είναι ευχάριστες μόνο οι πολιτικές που αποδεικνύονται χρήσιμες. Αυτό είναι τώρα το ζητούμενο από όλες τις χώρες. Αυτός είναι και ο δικός μας στόχος. Κυρίες και κύριοι, Εντοπίζοντας τις δυσκολίες που έρχονταν, προχωρήσαμε από τον περασμένο Δεκέμβρη σε μια σειρά στοχευμένα μέτρα για τη στήριξη του τουριστικού προϊόντος μας. Κωδικοποιώ και θυμίζω τα πιο βασικά: Πρώτον: Μειώνονται για τις τουριστικές επιχειρήσεις, όπως ακριβώς δεσμευτήκαμε, συγκεκριμένα τέλη και αναστέλλονται προβλεπόμενες εισφορές. - Μειώνεται δραστικά -και μάλιστα μόνο γι’ αυτές- το Ενιαίο Τέλος Ακινήτων. - Μειώνεται σημαντικά το τέλος παρεπιδημούντων. - Αναστέλλεται για ένα χρόνο η καταβολή της εισφοράς του Ν. 128/75 για τα δάνεια των τουριστικών επιχειρήσεων. Δεύτερον: Προχωρά η λειτουργική τακτοποίηση ξενοδοχειακών μονάδων. Το σχετικό νομοσχέδιο βρίσκεται ήδη στη Βουλή. Τρίτον: Αυξήθηκαν για τη χρονιά αυτή, κατά 50%,οι δαπάνες για τη διεθνή προβολή της Χώρας και προσαρμόσθηκε το διαφημιστικό μήνυμά μας στη διεθνή συγκυρία. Έγινε επίσης -στη βάση μιας συμφωνίας που προβλέπει τη διατήρηση των πτήσεων Charters, στα επίπεδα του 2008- η μεγαλύτερη συνδιαφήμιση της Χώρας με τους Tour Operators του Κόσμου. Τέταρτον: Μηδενίσαμε, για ένα εξάμηνο, τα τέλη προσγείωσης και στάθμευσης σε όλα τα περιφερειακά αεροδρόμια της Χώρας. Πετύχαμε παράλληλα νέες αεροπορικές συνδέσεις, που εξυπηρετούν το άνοιγμά μας σε καινούριες τουριστικές αγορές. Πέμπτον: Προβλέψαμε τη χρηματοδότηση των τουριστικών επιχειρήσεων, τόσο στο πλαίσιο του προγράμματος για τη ρευστότητα της Οικονομίας, όσο και από τα προγράμματα του ΤΕΜΠΜΕ. Έκτον: Χρηματοδοτούνται, από το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο, δράσεις που αφορούν στην ανάπτυξη τουριστικών υποδομών, υπηρεσιών και επιχειρήσεων. Θυμίζω ότι από το Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα»και τα Περιφερειακά Προγράμματα του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου διατέθηκαν περίπου 800 εκ. ευρώ για τουριστικές υποδομές, ενισχύσεις επιχειρήσεων και κατάρτιση ανθρώπινου δυναμικού. Το Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» της νέας προγραμματικής περιόδου αυξάνει σημαντικά τους πόρους για την Τουριστική Ανάπτυξη. Έβδομον: Λαμβάνεται μέριμνα για άμεση επιστροφή του οφειλόμενου ΦΠΑ και δίνεται προτεραιότητα στην επιχορήγηση τουριστικών επιχειρήσεων που έχουν υπαχθεί στον Αναπτυξιακό Νόμο. Σημειώνω ότι στον τομέα του Τουρισμού εγκρίθηκαν και υλοποιούνται περισσότερα από 1.500 επιχειρηματικά σχέδια, με συνολικό προϋπολογισμό κοντά στα 5 δις ευρώ. Όγδοον: Καταρτίστηκε και εφαρμόζεται Πρόγραμμα Μετατροπής του Επιδόματος Ανεργίας σε Επίδομα Απασχόλησης, με συνολικό κόστος πάνω από 50 εκ. ευρώ, από το οποίο υπολογίζεται ότι θα ωφεληθούν 50.000 εποχικά εργαζόμενοι σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Ένατον: Σχεδιάστηκε και υλοποιείται ειδικό Πρόγραμμα Κατάρτισης στον χώρο του Τουρισμού, ύψους 45 εκ. ευρώ, από το οποίο θα ωφεληθούν 3,5 χιλ. άνεργοι. Δέκατον: Αυξάνεται από την Εργατική Εστία, κατά 45% έναντι του 2008, η έκταση των προγραμμάτων για τον Κοινωνικό Τουρισμό. Τη χρονιά αυτή 750 χιλ. συμπολίτες μας θα μετάσχουν στα σχετικά προγράμματα, που θα στοιχίσουν περίπου 80 εκ. ευρώ. Ανάλογα αυξημένο είναι και το αντίστοιχο Πρόγραμμα του ΟΓΑ, που αφορά 170.000 δικαιούχους και θα κοστίσει κοντά στα 30 εκ. ευρώ. Ξεκινούμε επίσης ξεχωριστό πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού προς τους πυρόπληκτους Νομούς, καθώς επίσης και πρόγραμμα Κοινωνικού Τουρισμού για τους νέους, στη διάρκεια του χειμώνα. Πήραμε ήδη σοβαρά μέτρα, στο πλαίσιο του εφικτού. Παρακολουθούμε από κοντά τις εξελίξεις. Όποτε χρειαστεί θα επαναξιολογήσουμε την κατάσταση, με τον ίδιο γνώμονα. Πάντοτε βέβαια στα όρια των αντοχών της Οικονομίας μας. Κυρίες και κύριοι, Χρόνια τώρα ο Τουρισμός σημαίνει για τον Τόπο μας κάτι παραπάνω από μία σημαντική οικονομική δραστηριότητα: - Φέρνει έσοδα που αυξάνουν το Εθνικό Προϊόν. - Τροφοδοτεί χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. - Ενισχύει πολλούς άλλους κλάδους. - Δημιουργεί μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας. - Δίνει πνοή σε περιοχές της Πατρίδας μας που υστερούν σε άλλες δραστηριότητες. - Συνδέει τη σύγχρονη Ελλάδα, με εκατομμύρια ανθρώπους, σ’ ολόκληρο τον Κόσμο. Με μια φράση: Ο Τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία της Χώρας μας. Η Κυβέρνηση αυτή, έθεσε την Περιφερειακή και ειδικότερα την Τουριστική Ανάπτυξη στις πρώτες προτεραιότητές της. Ξεκινήσαμε, με σχέδιο και πρόγραμμα, τη δημιουργία σύγχρονων υποδομών σ’ ολόκληρη τη Χώρα. Το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο για τη νέα προγραμματική περίοδο, με συνολικούς -κοινοτικούς και εθνικούς- πόρους, που ξεπερνούν τα 36 δις ευρώ, κατευθύνει το 80% των αναπτυξιακών του δράσεων στην Ελληνική Περιφέρεια. Βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη πάνω από 400 μεγάλα έργα, συνολικού ύψους 19 δις ευρώ. - Τριπλασιάζονται οι μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι. - Διπλασιάζεται το Μετρό στην Πρωτεύουσα και προχωρά η κατασκευή του στη Θεσσαλονίκη. - Ολοκληρώνεται η Εγνατία Οδός και δημιουργούνται σύγχρονοι κάθετοι άξονες, που φέρνουν πιο κοντά τους βόρειους γείτονές μας. - Κατασκευάστηκαν σημαντικά έργα εκσυγχρονισμού και εξωραϊσμού περιφερειακών αεροδρομίων. - Εκτελούνται, σχεδόν σε κάθε περιοχή, λιμενικά έργα που φτάνουν συνολικά το 1 δις 365 εκ. ευρώ. - Προγραμματίζεται η δημοπράτηση του νέου διεθνούς αεροδρομίου στο Καστέλι του Ηρακλείου Κρήτης. - Καταρτίζεται συγκροτημένο σχέδιο αναβάθμισης σειράς περιφερειακών αεροδρομίων, με τη Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, έτσι ώστε να μετεξελιχθούν σε πόλους τοπικής ανάπτυξης. - Συνεχίζουμε ταυτόχρονα τη δυναμική προσπάθεια που ξεκινήσαμε για την πλήρη αξιοποίηση της ακίνητης Τουριστικής Περιουσίας. Αξιοποιούνται σημαντικά τουριστικά ακίνητα, ενώ συνεχίζονται οι παρεμβάσεις της Εταιρίας Τουριστικής Ανάπτυξης (ΕΤΑ) για την αναβάθμιση υποδομών που διαχειρίζεται η ίδια. - Υπογραμμίζω τη στήριξη που δίνουμε στις τοπικές κοινωνίες για νέες υποδομές. Στα τέσσερα τελευταία χρόνια, οι πόροι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ βαθμού διπλασιάστηκαν και οι πόροι της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης πενταπλασιάστηκαν. - Σημειώνω ακόμη την έμφαση που δίνουμε σε έργα και δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος, διαθέτοντας από το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο περισσότερα από 4 δις ευρώ. - Υπογραμμίζω, πάνω από όλα, ότι στο διάστημα αυτό γίνεται πραγματικότητα μια μεγάλη μεταρρύθμιση: Η Χώρα αποκτά, επιτέλους, ολοκληρωμένο χωροταξικό σχεδιασμό, με Εθνικό Χωροταξικό Πλαίσιο και Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια για τις Ανανεώσιμες Πηγές και τη Βιομηχανία. Την περασμένη εβδομάδα, μετά από εξαντλητικό διάλογο με τους αρμόδιους φορείς και όλη την Κοινωνία, εγκρίθηκε από την αρμόδια Συντονιστική Επιτροπή της Κυβέρνησης και η θεσμοθέτηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό. Κάθε επενδυτής μπορεί πλέον να ξέρει πού και πώς να αναπτύξει τις επενδυτικές δραστηριότητές του: - Ενισχύεται η υγιής επιχειρηματικότητα, μέσα από τη δημιουργία σταθερού πλαισίου κανόνων χωροθέτησης των επιχειρήσεων. - Εξασφαλίζεται απόλυτος σεβασμός στο περιβάλλον και επιδιώκεται θεματική, χωρική και χρονική διεύρυνση της τουριστικής δραστηριότητας. - Ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. - Διασφαλίζεται η προώθηση της αειφόρου και ισόρροπης τουριστικής ανάπτυξης, σύμφωνα με τις τοπικές (φυσικές, πολιτιστικές και οικονομικές) ιδιαιτερότητες. - Επιδιώκεται η επέκταση του Τουρισμού σε περισσότερες περιοχές, αλλά και η διάχυση των αποτελεσμάτων του σε περισσότερους τομείς. - Μπαίνουν συγκεκριμένοι όροι και προϋποθέσεις για σύνθετες και ολοκληρωμένες τουριστικές υποδομές μικτής χρήσης, στις οποίες μπορεί να εντάσσονται και παραθεριστικές κατοικίες. Η Ελλάδα προετοιμάζεται έτσι ώστε αμέσως μετά το τέλος της παγκόσμιας κρίσης να βγει ακόμη πιο μπροστά. Με νέα δυναμική, για μια νέα προοπτική. Κυρίες και κύριοι, Η Πατρίδα μας λειτουργεί από τα πανάρχαια χρόνια ως σταυροδρόμι των λαών και των πολιτισμών. Διαθέτει σπουδαία γεωπολιτικά πλεονεκτήματα, σπάνια φυσική ομορφιά, μοναδικό πολιτισμικό και μνημειακό πλούτο. Μπορεί έτσι να απευθύνεται σε όλες τις αγορές. Μπορεί να καλύπτει, πέραν των παραδοσιακών, πολλές άλλες μορφές Τουρισμού. Μπορεί να λειτουργεί ως προορισμός υψηλού επιπέδου, όλες τις εποχές του χρόνου. Επιδιώκουμε, για το σκοπό αυτό, - το διαρκή εμπλουτισμό της τουριστικής προσφοράς, - τη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος μας, - την επέκτασή του, παντού στην Ελλάδα. Ακολουθούμε συγκροτημένη στρατηγική, που ενσωματώνει ανάμεσα στ’ άλλα τον παραθεριστικό, το θαλάσσιο, τον πολιτισμικό, τον περιηγητικό Τουρισμό. Δίνουμε ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στο Συνεδριακό, το Θρησκευτικό, τον Ιαματικό Τουρισμό. Αλλά και στον Τουρισμό Υπαίθρου, για τον οποίο δημιουργήσαμε ειδικό φορέα, με έγνοια για την Περιφέρεια, τη φύση και τους ανθρώπους της. Πάνω από όλα, επενδύουμε στην Ιστορία και τον Πολιτισμό πέντε χιλιάδων χρόνων. - Εξελίσσονται ήδη, από την Μακεδονία ως την Κρήτη, συγκροτημένες δράσεις για την περαιτέρω ανάδειξη των χώρων και των μνημείων συμβόλων του ελληνικού Πολιτισμού. - Αναβαθμίζονται οι πολιτιστικές υποδομές σε όλη τη χώρα, με τρόπο που τις καθιστά προσβάσιμες και ελκυστικές. - Είναι έτοιμο το νέο Μουσείο της Ακρόπολης και προετοιμάζονται τα εγκαίνιά του. - Αξιοποιείται η νέα τεχνολογία, με κάθε σεβασμό στο μεγάλο πολιτιστικό μας απόθεμα. Επενδύουμε ταυτόχρονα στην Ποιότητα. Επενδύουμε στην εντύπωση που αποκομίζει κάθε επισκέπτης από μια φιλόξενη Χώρα. Και σ’ αυτό έχουμε υποχρέωση να συμπράττουμε όλοι: Όλες οι δημόσιες και όλες οι δημοτικές υπηρεσίες. Όλοι οι επιχειρηματίες και όλοι οι εργαζόμενοι. Και αυτό θέλω να το υπογραμμίσω: Ο Τουρισμός είναι υπόθεση που κερδίζεται με τη συμβολή όλων. Είναι, ταυτόχρονα, υπόθεση από την οποία κερδίζουμε όλοι. Οφείλουμε λοιπόν να δούμε όλοι τί παραπάνω μπορούμε να κάνουμε. Να δώσουμε τη μέγιστη προσοχή, σ’ ό,τι αφορά την εικόνα που εκπέμπουμε προς τα έξω. Κυρίες και κύριοι, Η Ιστορία, ο Πολιτισμός, το Περιβάλλον, η Ποιότητα, συνδιαμορφώνουν το μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Πατρίδας μας. Αυτά είναι τα στοιχεία που ορίζουν την ξεχωριστή ταυτότητα και τη μοναδικότητα του τουριστικού προϊόντος μας. Προστίθενται τώρα και οι νέες υποδομές σ’ ολόκληρη τη Χώρα. Σε μια περίοδο όμως παγκόσμιας οικονομικής κρίσης είναι προς όφελος τόσο των άμεσα όσο και των έμμεσα εμπλεκόμενων στο τουριστικό προϊόν να δώσουν ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στη συμπίεση των τιμών. Χρειάζεται για το σκοπό αυτό να αναπτυχθεί η μέγιστη δυνατή προσπάθεια. Σε συνδυασμό βέβαια με τη διατήρηση υψηλού επιπέδου υπηρεσιών. Και αυτό, όχι μόνο για την προσέλκυση ξένων επισκεπτών, αλλά και για τους Έλληνες, που επιλέγουν να χαρούν την Ελλάδα. Έχει μεγάλη σημασία η προσπάθεια αυτή. Θα είναι προς όφελος της Τουριστικής Βιομηχανίας μας. Θα είναι προς όφελος της Κοινωνίας μας. Θα είναι ένα εξαιρετικά θετικό μήνυμα στους δύσκολους αυτούς καιρούς. Ξέρουμε όλοι ότι έχουμε μπροστά μας μια κρίσιμη περίοδο. Οι δυσμενείς επιπτώσεις είναι αναπόφευκτες. Η Κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας την οικονομική και κοινωνική σπουδαιότητα του Τουρισμού, εξαντλεί κάθε δυνατότητα για τη στήριξή του. Τολμώ να πω ότι έκανε περισσότερα, απ’ όσα για οποιονδήποτε άλλο κλάδο. Άμεση προτεραιότητα είναι ο περιορισμός των δυσμενών συνεπειών. Απώτερος στόχος είναι η διατήρηση, αλλά και η ενίσχυση της δυναμικής του τουριστικού προϊόντος μας. Ας σκεφτούμε, λοιπόν, και ας λειτουργήσουμε όλοι με το βλέμμα, όχι μόνο στο σήμερα, αλλά και στο αύριο. Ας σκεφτούμε και ας λειτουργήσουμε, με σκοπό να μεταβάλουμε τη διεθνή κρίση σε εθνική ευκαιρία.