Δηλώσεις ΥΠΕΞ, κ. Δ. Δρούτσα και ΥΠΕΞ της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Μ. Κυπριανού μετά τη συνάντησή τους (08.09.10)
Αθήνα, 9 Σεπτεμβρίου 2010
κ. Μ. Κυπριανού:
· Θεωρώ πολύ σημαντικό και ιδιαίτερα ενθαρρυντικό μήνυμα και τιμητικό για μας, το γεγονός ότι πραγματοποιεί (ο κ. Δρούτσας) την πρώτη επίσκεψη με τη νέα του ιδιότητα στην Κύπρο. Νομίζω ότι στέλνει και τα σωστά μηνύματα, αλλά ειδικά σε αυτήν την ιδιαίτερα σημαντική περίοδο που βρισκόμαστε σήμερα, μας δίνει τη δυνατότητα, πέρα από τους συμβολισμούς, να μπούμε και στην ουσία.
· Η Τουρκία δεν είναι ένας απλός θεατής, ένας απλός παρατηρητής στα ζητήματα του Κυπριακού. Είναι ο δημιουργός του προβλήματος και οφείλει να συμβάλει στη λύση του. Ιδιαίτερα στα ζητήματα που συζητάμε σήμερα, το περιουσιακό, το εδαφικό, το θέμα των εποίκων, που περιμένουμε να συζητηθούν -κι αυτή είναι και η πρόταση του Προέδρου - αλλά και το θέμα της ασφάλειας, βεβαίως έχει η Τουρκία έναν καθοριστικό ρόλο και λόγο.
· Μιλήσαμε για το Μεσανατολικό. Πρόσφατα άρχισε μια προσπάθεια συνομιλιών μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων. Βεβαίως και Κύπρος και Ελλάδα έχουμε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και επιθυμία να δούμε να πετυχαίνει αυτή η προσπάθεια. Όπως επίσης και την πρωτοβουλία Ελλάδας και Κύπρου για την παροχή βοήθειας διά θαλάσσης προς τη Γάζα. Είναι κάτι που συζητάμε με τις εμπλεκόμενες χώρες, τους παράγοντες της περιοχής και, όπως ακούσαμε την περασμένη εβδομάδα από τον Ισραηλινό Υπουργό Εξωτερικών, είναι στο τραπέζι, το αντιμετωπίζουμε θετικά και πιστεύουμε ότι θα βοηθήσει την ανθρωπιστική πτυχή του θέματος.
κ. Δ. Δρούτσας:
· Βρίσκομαι εδώ μία μέρα αμέσως μετά την ορκωμοσία μου, διότι επιθυμώ να μεταφέρω ένα ηχηρό μήνυμα προς την Κυπριακή Κυβέρνηση, αλλά και τον κυπριακό ελληνισμό, αλλά και προς κάθε τρίτο, ότι για την Ελλάδα το Κυπριακό παραμένει άμεση προτεραιότητα, είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα της εξωτερικής μας πολιτικής, είναι το πρώτο θέμα το οποίο μας απασχολεί.
· Η Ελλάδα υποστηρίζει πλήρως και το πακέτο προτάσεων του Προέδρου Χριστόφια το οποίο επιτρέπει την επίτευξη ταχείας προόδου στο Κυπριακό. Έχουμε εκφράσει αυτή τη στήριξη και την επαναλαμβάνω σήμερα με όλους τους τόνους.
· Ο ρόλος της Τουρκίας είναι κρίσιμος και για το Κυπριακό. Ελπίζουμε μετά την ολοκλήρωση του δημοψηφίσματος για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις η Άγκυρα θα επιδείξει την αναγκαία πολιτική βούληση ώστε να υπάρξει πρόοδος στις συνομιλίες και εννοώ σωστή, πραγματική και ουσιαστική πρόοδο και όχι μόνο επικοινωνιακού χαρακτήρα… Η πλήρης εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων βεβαίως περνάει από τη λύση του Κυπριακού.
· Οφείλουμε πρώτα απ’ όλα να επιστήσουμε την προσοχή μας και να συγκεντρωθούμε στις προσπάθειες που γίνονται τώρα στις συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού. Δεν νομίζω ότι είναι ώρα να κοιτάζουμε άλλα σενάρια, βρισκόμαστε σε μια σημαντική φάση στις συνομιλίες και πάνω σ΄ αυτό θα συγκεντρωθούμε. Να μην έχετε καμία αμφιβολία, ότι Ελλάδα και Κύπρος από κοινού, όποτε χρειαστεί, αν χρειαστεί, θα εκπονήσουμε και μια νέα στρατηγική, θα αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε κατάσταση και οποιοδήποτε εμπόδιο βρεθεί μπροστά μας.
κ. Μ. Κυπριανού: Θέλω πρώτα απ’ όλα να καλωσορίσω το φίλο και συνάδελφο Δημήτρη Δρούτσα στην Κύπρο με τη νέα του ιδιότητα. Να τον συγχαρώ, βεβαίως, για την ανάληψη των καθηκόντων του ως Υπουργού Εξωτερικών. Είμαι βέβαιος και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι την ίδια στενή συνεργασία που είχαμε με την προηγούμενη ιδιότητα θα τη συνεχίσουμε ακριβώς με τον ίδιο στενό τρόπο και από τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών.
Θεωρώ πολύ σημαντικό και ιδιαίτερα ενθαρρυντικό μήνυμα και τιμητικό για μας, το γεγονός ότι πραγματοποιεί την πρώτη επίσκεψη με τη νέα του ιδιότητα στην Κύπρο. Νομίζω ότι στέλνει και τα σωστά μηνύματα, αλλά ειδικά σε αυτήν την ιδιαίτερα σημαντική περίοδο που βρισκόμαστε σήμερα, μας δίνει τη δυνατότητα, πέρα από τους συμβολισμούς, να μπούμε και στην ουσία. Όπως ξέρετε, με την Ελλάδα και την Ελληνική Κυβέρνηση διατηρούμε πολύ στενή συνεργασία, πολύ τακτικές επαφές. Οι συναντήσεις μας αλλά και οι τηλεφωνικές μας επικοινωνίες με τον Δημήτρη, τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και στα πλαίσια ευρωπαϊκών συναντήσεων είναι συχνότατες κι αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να συντονιστούμε ακριβώς για τους κοινούς στόχους που έχουμε.
Τα θέματα βεβαίως τα οποία συζητήσαμε ήταν πρώτα από όλα το Κυπριακό, οι συνομιλίες και η κατάσταση που βρίσκονται σήμερα. Είναι κάτι που θα δει ο φίλος Δημήτρης αύριο και με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Μου δόθηκε η ευκαιρία να δώσω μία πρώτη ενημέρωση για τη συζήτηση ειδικά του περιουσιακού που βρισκόμαστε σήμερα.
Να υπενθυμίσω και να τονίσω ξανά ότι η Κύπρος παραμένει δεσμευμένη στην προσπάθεια επίτευξης μιας συμφωνημένης λύσης, μιας λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με μία ιθαγένεια, μία κυριαρχία και μία διεθνή προσωπικότητα στη βάση των ψηφισμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Και πάνω σ’ αυτό εμείς μέσα από τις συνομιλίες θα προσπαθήσουμε να το πετύχουμε, αλλά πρέπει να υπάρχει ανταπόκριση από την άλλη πλευρά. Ιδιαίτερο ρόλο έχει διαδραματίσει η Τουρκία. Η Τουρκία δεν είναι ένας απλός θεατής, ένας απλός παρατηρητής στα ζητήματα του Κυπριακού. Είναι ο δημιουργός του προβλήματος και οφείλει να συμβάλει στη λύση του. Ιδιαίτερα στα ζητήματα που συζητάμε σήμερα, το περιουσιακό, το εδαφικό, το θέμα των εποίκων, που περιμένουμε να συζητηθούν -κι αυτή είναι και η πρόταση του Προέδρου - αλλά και το θέμα της ασφάλειας, βεβαίως έχει η Τουρκία έναν καθοριστικό ρόλο και λόγο.
Συζητήσαμε ξανά το θέμα των προτάσεων του Προέδρου. Θα θυμάστε το είχαμε συζητήσει ήδη στην επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Κύπρο, αλλά κάναμε μία ανασκόπηση πως θα προωθηθεί περισσότερο, από κοινού, από Ελλάδα και Κύπρο. Αυτή η πρότασή μας πιστεύουμε ότι είναι ουσιαστική, είναι εποικοδομητική, θα συμβάλει και στην επίσπευση των συνομιλιών, στο να είναι πιο αποδοτική ουσιαστικά η διαδικασία, ενώ η πρόταση για την Αμμόχωστο θα συμβάλει τόσο στη δημιουργία καλού κλίματος όσο σε όλες τις άλλες παραμέτρους.
Βεβαίως αναφερθήκαμε και στα ευρωτουρκικά. Είναι γνωστή η θέση των δύο Κυβερνήσεων, υποστηρίζουν την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, αλλά όχι χωρίς να εκπληρώσει τις προϋποθέσεις και τις υποχρεώσεις της. Εμάς μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα, πέρα από τα ευρωπαϊκά θεσμικά ζητήματα, οι υποχρεώσεις που έχει αναλάβει απέναντι στην Ευρώπη που αφορούν στην Κυπριακή Δημοκρατία, τόσο η επίλυση του Κυπριακού όσο και τα ζητήματα που καταγράφονται στη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2005, αλλά και στο Διαπραγματευτικό Πλαίσιο του 2005, στο οποίο συμφώνησε και αποδέχθηκε η Τουρκία. Επομένως, υπενθυμίζουμε ότι η μή συμμόρφωση σε αυτές τις υποχρεώσεις, όπως έχει διαφανεί εκ των πραγμάτων, όχι μόνο επηρεάζει τον τελικό στόχο της ένταξης, αλλά και την ίδια την ενταξιακή διαδικασία.
Τέλος, αναφερθήκαμε σε διεθνή και περιφερειακά ζητήματα. Μιλήσαμε για το Μεσανατολικό. Πρόσφατα άρχισε μια προσπάθεια συνομιλιών μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων. Βεβαίως και Κύπρος και Ελλάδα έχουμε ιδιαίτερο ενδιαφέρον και επιθυμία να δούμε να πετυχαίνει αυτή η προσπάθεια. Όπως επίσης και την πρωτοβουλία Ελλάδας και Κύπρου για την παροχή βοήθειας διά θαλάσσης προς τη Γάζα. Είναι κάτι που συζητάμε με τις εμπλεκόμενες χώρες, τους παράγοντες της περιοχής και, όπως ακούσαμε την περασμένη εβδομάδα από τον Ισραηλινό Υπουργό Εξωτερικών, είναι στο τραπέζι, το αντιμετωπίζουμε θετικά και πιστεύουμε ότι θα βοηθήσει την ανθρωπιστική πτυχή του θέματος.
Θέλω να εκφράσω ξανά τις ευχαριστίες μου στο Δημήτρη, στον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, στην Κυβέρνηση, αλλά βεβαίως μ’ αυτήν την ευκαιρία, προς όλον τον πολιτικό κόσμο και το λαό της Ελλάδας.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι δεν θα μπορούσαμε να συζητάμε αυτή τη στιγμή και να είμαστε σε θέση να αντιστεκόμαστε χωρίς τη συμπαράσταση και βοήθεια της ελληνικής Κυβέρνησης. Τόσο η συμβολή της στην ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. όσο και η στήριξή της είναι καθοριστική, ενώ ο αγώνας μας για την απελευθέρωση και επανένωση της Κύπρου, αν δεν είχε τη συμπαράσταση της Ελλάδας, δεν θα μπορούσε να έχει και προοπτική.
Καλωσόρισες Δημήτρη και χαίρομαι που είσαι μαζί μας.
κ. Δ. Δρούτσας: Πραγματοποιώ σήμερα την πρώτη μου επίσκεψη με τη νέα μου ιδιότητα ως Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας και βρίσκομαι εδώ μία μέρα αμέσως μετά την ορκωμοσία μου, διότι επιθυμώ να μεταφέρω ένα ηχηρό μήνυμα προς την Κυπριακή Κυβέρνηση, αλλά και τον κυπριακό ελληνισμό, αλλά και προς κάθε τρίτο, ότι για την Ελλάδα το Κυπριακό παραμένει άμεση προτεραιότητα, είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα της εξωτερικής μας πολιτικής, είναι το πρώτο θέμα το οποίο μας απασχολεί και παραμένει σ’ αυτήν τη θέση.
Θα ήθελα να τονίσω ότι το μήνυμα της επίσκεψης είναι ότι η Ελληνική Κυβέρνηση θα βρίσκεται πάντα σταθερά στο πλευρό της Κύπρου, του κυπριακού λαού, στον αγώνα για μια ενωμένη και ειρηνική Κύπρο.
Έχει τονιστεί επανειλημμένα από τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, τον κ. Παπανδρέου, και από εμένα, ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να υποστηρίζει ενεργά τις σημαντικές προσπάθειες του Προέδρου Χριστόφια για μια λύση δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική, χωρίς τεχνητά χρονοδιαγράμματα, χωρίς επιδιαιτησία, χωρίς πιέσεις -πολλές φορές παράλογες πιέσεις- στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και βεβαίως και στη βάση των αρχών και αξιών της Ε.Ε. και με πλήρη σεβασμό στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα υποστηρίζει πλήρως και το πακέτο προτάσεων του Προέδρου Χριστόφια το οποίο επιτρέπει την επίτευξη ταχείας προόδου στο Κυπριακό. Έχουμε εκφράσει αυτή τη στήριξη και την επαναλαμβάνω σήμερα με όλους τους τόνους.
Σήμερα στη συνάντησή μας με τον Υπουργό Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας και καλό φίλο Μάρκο, είχαμε μια πολύ καλή και διεξοδική συζήτηση για τις προοπτικές των διαπραγματεύσεων που ξανάρχισαν, καθώς και για θέματα της ΕΕ. Και νομίζω ότι όλοι σας γνωρίζετε ότι έχουμε αναπτύξει πέρα από μία προσωπική φιλία, η οποία είναι πολύ σημαντική, μια πολύ στενή συνεργασία, έναν απόλυτο συντονισμό των θέσεών μας. Νομίζω το έχουμε αποδείξει αυτό και εμπράκτως τους τελευταίους μήνες. Και να σε διαβεβαιώσω ακόμη μία φορά Μάρκο ότι αυτή η στενή συνεργασία, αυτός ο συντονισμός των θέσεών μας, θα συνεχίσει με τον ίδιο ρυθμό και ακόμη παραπάνω.
Συμφωνήσαμε ότι ο ρόλος της Τουρκίας είναι κρίσιμος και για το Κυπριακό. Ελπίζουμε μετά την ολοκλήρωση του δημοψηφίσματος για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις η Άγκυρα θα επιδείξει την αναγκαία πολιτική βούληση ώστε να υπάρξει πρόοδος στις συνομιλίες και εννοώ σωστή, πραγματική και ουσιαστική πρόοδο και όχι μόνο επικοινωνιακού χαρακτήρα. Άλλωστε και η ίδια η Άγκυρα γνωρίζει πολύ καλά ότι μια λύση του Κυπριακού θα είναι προς όφελος της ιδίας, αφού θα βελτιωθούν αφενός οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και βεβαίως θα διευκολυνθεί σημαντικά η ενταξιακή της πορεία της Τουρκίας στην οποία επαναλαμβάνω πιστεύουμε. Τη στηρίζουμε αλλά υπό τον αυτονόητο όρο, υπό τις αυτονόητες προϋποθέσεις, ότι η Τουρκία θα υλοποιήσει όλες τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει ως υποψήφια προς ένταξη χώρα απέναντι στην Ε.Ε. και απέναντι σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., σε κάθε κράτος-μέλος ξεχωριστά.
Θα ήθελα να επαναλάβω αυτό που έχουμε πει πολλές φορές, ότι η πλήρης εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων βεβαίως περνάει από τη λύση του Κυπριακού. Αυτό είναι σαφές, είναι αυτονόητο.
Ξεκινά μία σημαντική περίοδος και σίγουρα όχι εύκολη για το Κυπριακό. Γι’ αυτό προέχει πιστεύω πρώτα απ΄ όλα να είμαστε ενωμένοι, να είμαστε σε στενό συντονισμό και σε συνεχή συνεργασία σε όλα τα επίπεδα. Άλλη μια φορά διαβεβαίωσα τον κ. Κυπριανού κι εγώ προσωπικά και όλοι οι συνεργάτες μου και όλες οι υπηρεσίες του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας ότι θα είμαστε όπως πάντα σε ετοιμότητα ανά πάσα στιγμή να συνδράμουμε όποτε αυτό χρειαστεί.
Για άλλη μια φορά ένα θερμό ευχαριστώ για την υποδοχή και για την καλή μας συνεργασία όλους αυτούς τους μήνες και προσβλέπω στη συνέχιση αυτής καθώς και στην επόμενη -σύντομα- επίσκεψή σου στην Αθήνα.
κ. Φ. Παπαθανασίου: Πιστεύετε ότι είναι ρεαλιστικές οι προτάσεις του Προέδρου Χριστόφια και μπορούν να δώσουν λύση και επί της ουσίας στο Κυπριακό στα πλαίσια της Ε.Ε.;
Από τις συναντήσεις που είχατε και πρόσφατα με τον κ. Νταβούτογλου, τί βήματα περιμένετε μετά το δημοψήφισμα από τον κ. Νταβούτογλου στο Κυπριακό;
κ. Δ. Δρούτσας: Είπα ήδη και επαναλαμβάνω την πλήρη στήριξή μας προς τις προτάσεις του Προέδρου Χριστόφια -το είπαμε από την πρώτη στιγμή, το τόνισε και ο Πρωθυπουργός κατά την πρόσφατη επίσκεψή του εδώ στην Κύπρο- ότι αυτές οι προτάσεις είναι προτάσεις ουσίας, είναι προτάσεις οι οποίες δείχνουν στην κατεύθυνση που επιθυμούμε. Δεν είναι επικοινωνιακού χαρακτήρα, αλλά είναι προτάσεις οι οποίες πραγματικά μπορούν να φέρουν τις διαπραγματεύσεις άμεσα σ’ ένα πάρα πολύ σημαντικό επίπεδο. Επιμένουμε σ’ αυτήν τη στάση, την επαναλαμβάνουμε και πιστεύουμε ότι και όλοι μας οι εταίροι έχουν καταλάβει ότι ο Πρόεδρος Χριστόφιας για άλλη μια φορά έχει δείξει ότι είναι εκείνος που δίνει την πραγματική δυναμική, συμβάλλει με εποικοδομητικό τρόπο στις διαπραγματεύσεις.
Σε ό,τι αφορά στην Τουρκία είναι βεβαίως πολύ καλά τα λόγια που ακούμε πολλές φορές από την τουρκική πολιτική ηγεσία, την έκφραση βούλησης και επιθυμίας να συμβάλλει η Τουρκία σε μία ταχεία εξεύρεση λύσης του Κυπριακού - μάλιστα υπάρχουν πού και πού και δηλώσεις για χρονοδιαγράμματα μέχρι το τέλος του χρόνου. Εμείς βεβαίως θα θέλαμε να το δούμε αυτό, αλλά έχω τονίσει πολλές φορές ότι έχει έρθει η ώρα για την Άγκυρα από τα λόγια να πάει στις πράξεις, να δούμε πραγματικά αποτελέσματα, τα οποία αν είναι στη σωστή κατεύθυνση, εμείς βεβαίως θα τα χειροκροτήσουμε.
κ. Α. Βικέτος: Θα ήθελα να ρωτήσω αν οι δύο Κυβερνήσεις θα αρχίσετε να μελετάτε και να εξετάζετε επιλογές αντίδρασης για την επόμενη φορά, σε περίπτωση που καταρρεύσει η διαδικασία των συνομιλιών, γιατί η κατάρρευση είναι κι αυτή ένα σενάριο.
κ. Δ. Δρούτσας: Νομίζω ότι όλοι μας οφείλουμε πρώτα απ’ όλα να επιστήσουμε την προσοχή μας και να συγκεντρωθούμε στις προσπάθειες που γίνονται τώρα στις συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού. Δεν νομίζω ότι είναι ώρα να κοιτάζουμε άλλα σενάρια, βρισκόμαστε σε μια σημαντική φάση στις συνομιλίες και πάνω σ΄ αυτό θα συγκεντρωθούμε. Να μην έχετε καμία αμφιβολία, ότι Ελλάδα και Κύπρος από κοινού, όποτε χρειαστεί, αν χρειαστεί, θα εκπονήσουμε και μια νέα στρατηγική, θα αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε κατάσταση και οποιοδήποτε εμπόδιο βρεθεί μπροστά μας. Αυτήν τη στιγμή όμως νομίζω ότι όλοι μας οφείλουμε να συγκεντρωθούμε στην προσπάθεια που γίνεται σήμερα, να δώσουμε τη στήριξή μας στις προσπάθειες του Προέδρου Χριστόφια κι αυτό που θέλουμε να δούμε είναι μία επίλυση του Κυπριακού μέσα στα γνωστά πλαίσια τα οποία καλύπτουν τις θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας.
