Αθήνα, 27 Απριλίου 2010
ΟΜΙΛΙΑ
ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ
ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ
ΣΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ
ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ
Αγαπητοί συνάδελφοι, φίλες και φίλοι, αγαπητέ Πρόεδρε της Βουλής, αγαπητέ Πρόεδρε Κακλαμάνη, θέλω να ξεκινήσω με μια νότα συναισθηματική. Περνάμε μαζί τη δυσκολότερη στιγμή της Ελλάδας των τελευταίων δεκαετιών.
Οι προκλήσεις που η πατρίδα μας αντιμετωπίζει είναι πρωτόγνωρες, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για την Ευρώπη, ακόμη και για την παγκόσμια οικονομία. Οι ευθύνες που έχουμε αναλάβει είναι ιστορικές, οι πολιτικές μας αποφάσεις καθοριστικές. Καθοριστικές για το μέλλον του Ελληνισμού, για τα παιδιά μας, για το μέλλον της Ευρώπης.
Και αυτά που λέω, δεν αποτελούν υπερβολή. Μήνες τώρα, βρισκόμαστε στις πρώτες σελίδες και στα πρώτα πλάνα των ειδήσεων παντού. Πολλά μας έχουν πληγώσει, και ο πόνος, η πίκρα είναι δυνατή όσο ποτέ άλλοτε. Ενώ η μεταχείρισή μας καθημερινά είναι ένα ντους, κρύο και ζεστό μαζί.
Έχουμε διαβάσει ή ακούσει και παρακολουθήσει τις πιο ανθρώπινες και αντικειμενικές περιγραφές της περιπέτειάς μας από σοβαρούς αναλυτές, όμως, και το αντίθετο - τις πιο άδικες, τις πιο εξωφρενικές παρουσιάσεις από ανεύθυνους, λαϊκιστές ή και εγκάθετους κερδοσκόπους, που βυσσοδομούν ενάντια στην πατρίδα μας. Άλλοτε η Ελλάδα ήταν το εξιλαστήριο θύμα, άλλοτε το παράδειγμα προς αποφυγήν.
Όμως, υπάρχουν και αναλαμπές, διότι κάποιες φορές, με τις γενναίες μας αποφάσεις, γίναμε πρότυπο για το πώς και άλλες χώρες θα πρέπει να αντιμετωπίσουν παρόμοιες κρίσεις, με την ίδια παρρησία, με την ίδια αποφασιστικότητα.
Τους μήνες αυτούς, έχουμε ζήσει εμείς, ο Ελληνικός λαός, πολλές λύπες, όπως και χαρές για επιτυχίες. Πολλές πικρίες, όπως και φωνές συμπαράστασης και κατανόησης.
Ταξιδεύοντας από πρωτεύουσα σε πρωτεύουσα, από σύσκεψη σε σύσκεψη, από συνάντηση σε συνάντηση, από διαπραγμάτευση σε διαπραγμάτευση, πολλές φορές, ένιωσα αυτό που λένε, τη μοναξιά της εξουσίας. Θέλω όμως να σας ευχαριστήσω προσωπικά, διότι αυτή η Κοινοβουλευτική Ομάδα, εσείς, έχετε σταθεί με συμπαράσταση, αλλά και έχετε σταθεί στο ύψος σας, και όχι μόνο πολιτικά. Έχετε δώσει ψυχή στον αγώνα που κάνουμε από κοινού, έχετε δείξει έμπρακτη τη συμπαράστασή σας στον κοινό μας αγώνα. Στις πιο δύσκολες στιγμές της πρόσφατης ιστορίας μας, έχουμε αναλάβει τις ευθύνες μας, μαζί.
Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι, όλοι μας, με το κέφι που μας δίνει η ιδέα ότι το κάνουμε για την πατρίδα μας, πάμε στη μάχη με το κεφάλι ψηλά, ξέροντας ότι, πάνω από την ασημαντότητα του πολιτικού κόστους, υπάρχει η προσφορά στην Ελλάδα, στο σύνολο, στο συλλογικό συμφέρον.
Αυτή η στάση σας, όχι μόνο είναι αξιέπαινη, αλλά αποτελεί έμπνευση και παράδειγμα για μια άλλη πολιτική κουλτούρα στον τόπο μας και, στις δύσκολες στιγμές, μου δίνει κι εμένα κουράγιο. Διότι αποδεικνύουμε ότι εμείς είμαστε εκείνοι που θέλουμε μια διαφορετική Ελλάδα, ότι εμείς είμαστε οι φορείς της αλλαγής που έχει ανάγκη η χώρα μας.
Αυτή ήταν και αυτή είναι η εντολή που μας έδωσε ο Ελληνικός λαός στις 4 του Οκτώβρη: να εγγυηθούμε την Ελλάδα της περηφάνιας, την Ελλάδα χωρίς επιτηρήσεις και κηδεμονίες, χωρίς δουλείες, υποχρεώσεις ή υπερχρεώσεις σε τρίτους, την Ελλάδα της φιλοτιμίας και της παραγωγής, την Ελλάδα της Δημοκρατίας και του Δικαίου, την Ελλάδα της ανθρωπιάς και της διαφάνειας, της ανάπτυξης και της ευνομίας, της αλληλεγγύης στον αδύναμο, αλλά και της απελευθέρωσης της πιο δημιουργικής Ελλάδας, του δυναμισμού των νέων, των ικανών, των καινοτόμων και των οραματιστών.
Σε όλους σας, στον καθένα σας, θέλω να επισημάνω κάτι απλό, όσο και συγκλονιστικό: μέσα στο δήθεν τετριμμένο της καθημερινής σας πάλης, στο Κοινοβούλιο, στην Περιφέρειά σας, στα Μέσα Ενημέρωσης, μπροστά στον πολίτη, περνάμε το μήνυμα ότι η εποχή μας κάθε άλλο παρά συνηθισμένη είναι. Είναι η ώρα της αλλαγής. Είναι η στιγμή της αλήθειας. Η σελίδα γυρίζει οριστικά και η Ελλάδα δεν γυρίζει πίσω.
Και αυτό, δεν το αποδεικνύουμε μόνο με τα μεγάλα, αλλά και με την καθημερινή μας στάση, την προσπάθεια να αντιληφθούμε τις ανάγκες της εποχής και την ανασφάλεια που αισθάνεται ο κάθε πολίτης, ενώ εξερευνούμε τις λύσεις και τις αποφάσεις, με την αγωνία εκείνου που θέλει το τέλειο, το σωστό, το δίκαιο, το ανθρώπινο, μέσα σε μια εποχή σκληρή και αδυσώπητη.
Ναι, το έργο σας, το έργο μας, στο Κοινοβούλιο, στην Κυβέρνηση, στο κόμμα, στην κοινωνία, είναι τιτάνιο, πρωτοποριακό. Κολυμπάμε σε νερά που δεν έχουν εξερευνηθεί, αλλά έχουμε πάντα ως σταθερή πυξίδα, τις αξίες μας και την προσήλωσή μας στα συμφέροντα του λαού και της πατρίδας.
Για το λόγο αυτό, οι δύσκολες αποφάσεις που πήραμε και παίρνουμε, είναι για μας απλά η γέφυρα για το καλύτερο. Όχι προσταγή των συμφερόντων ή των ισχυρών.
Ο Ελληνικός λαός μάς ψήφισε για μεγάλες αλλαγές. Έβλεπε την ανομία παντού, την ασυδοσία των ισχυρών και ζητούσε ισονομία και ευνομία. Ζούσε τη βία στους δρόμους, από την εγκληματικότητα, την τρομοκρατία μέχρι και την ίδια την Αστυνομία. Ζούσε την εικόνα της απαξίωσης της Αθήνας, από τον θάνατο ενός νέου και τον πετροπόλεμο που κατέστρεψε το κέντρο της. Ζούσε τη βία της διαφθοράς, όπου πολιτικοί ανενδοίαστα ξεπουλούσαν περιουσία του Δημοσίου, του λαού, για δικό τους κέρδος και όφελος, όπως με το Βατοπέδι ή τα ομόλογα των Ασφαλιστικών Ταμείων.
Ζούσε την ύβρη των υπουργών, που φοροδιέφευγαν στους φορολογικούς παραδείσους, διόριζαν κολλητούς και ψηφοφόρους, επιδοτούσαν μόνο «ημέτερους» και εξασφάλιζαν προμήθειες για τους φίλους. Ζούσε τη διαφθορά στα Νοσοκομεία, με το φακελάκι, στον τομέα της παιδείας, την συναλλαγή για τους βαθμούς, στο Πανεπιστήμιο, μεταξύ συνδικαλιστών και καθηγητών, ακόμη και στο Λύκειο, μεταξύ μαθητών και καθηγητών. Ζούσε την απίστευτη γραφειοκρατία που τον ταλαιπωρούσε, αν δεν του ζητούσε και το «γρηγορόσημο», ή οτιδήποτε άλλο για να εξυπηρετηθεί. Ζούσε την απαράδεκτη αδικία, να γίνονται φοροαπαλλαγές για τους ισχυρούς και να την πληρώνουν οι μικροί. Ζούσε την πολιτική ως συναλλαγή και τους πολιτικούς ως ευκαιριακούς μεσάζοντες με την εξουσία, που εξυπηρετούσαν τον καλοπληρωτή.
Όχι, ο Έλληνας δεν αισθανόταν πολίτης αυτής της χώρας. Ήταν απλά υπήκοος μιας φεουδαρχίας, μιας ξένης Πολιτείας. Γιατί να πιστέψει στην Πολιτεία; Γιατί να πληρώσει τους φόρους; Γιατί να σεβαστεί το νόμο;
Η αντίστασή του ήταν η απειθαρχία. Και η ανομία έγινε κανόνας. Όχι γιατί έφταιγε ο απλός πολίτης, αλλά οι κυβερνώντες που έδιναν το παράδειγμα, το κακό παράδειγμα, που υπονόμευε κάθε έννοια συλλογικής συνείδησης και συλλογικής ευθύνης.
Αυτά, φίλες και φίλοι, ήρθαμε να αλλάξουμε. Αυτά ήρθαμε να χτυπήσουμε. Αυτά ήρθαμε να ανατρέψουμε - πρακτικές, αντιλήψεις, νοοτροπίες. Και αυτά, δεν τα είπαμε μετεκλογικά, αλλά προεκλογικά.
Στη Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης, τον περασμένο Σεπτέμβριο, είπα απλά: στην πορεία μας, στην πορεία μιας χώρας, υπάρχουν στιγμές που καθορίζουν το μέλλον της. Στιγμές, όπου οι λαοί πρέπει να δουλέψουν συλλογικά, ενωμένα και με σχέδιο. Στιγμές, που απαιτούν ηγεσία με αίσθημα ευθύνης μπροστά στην κρίση και την παρακμή. Η Ελλάδα βρίσκεται ακριβώς σε αυτή την συγκυρία.
Είπα ότι συγκρούονται δύο τελείως διαφορετικές πολιτικές αντιλήψεις για τη χώρα και την πολιτική. Εμείς ξέρουμε ότι όταν μια κοινωνία είναι σε παρακμή, η ηγεσία έχει ρόλο και αυξημένες ευθύνες. Αυτός είναι ο λόγος που για εμάς, σε αντίθεση με εκείνους, τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει αν δεν αλλάξει πρώτα από όλα ο τρόπος, η νοοτροπία και η αντίληψη άσκησης πολιτικής εξουσίας σε αυτόν εδώ τον τόπο.
Αυτά είχα πει και αυτό κάνουμε από την πρώτη μέρα που εκλεχτήκαμε, με άοκνες προσπάθειες, με δύναμη, με πάθος, ακόμα και με λάθη, όμως με το όραμα να πάμε μαζί τη χώρα μπροστά. Γιατί μας έλαχε και πάλι, να είμαστε εμείς που αναλαμβάνουμε τις πιο δύσκολες ιστορικές ευθύνες για την πορεία του Ελληνισμού, σε μια στιγμή καθοριστική για τη χώρα μας. Μια στιγμή, κατά την οποία πρέπει να ληφθούν οι πιο καθοριστικές αποφάσεις για την Ελλάδα, από την εποχή που έπεσε η δικτατορία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ούτε φυγομαχούμε, ούτε φυγοπονούμε. Με ειλικρίνεια αποκαλύψαμε τις αλήθειες, αλλά και αναλάβαμε τις ευθύνες μας. Πρώτα από όλα, αποκαλύψαμε τα πραγματικά στοιχεία για την οικονομία μας. Διότι ξέραμε ότι ο Ελληνικός λαός θα εκτιμούσε τη διαφάνεια και την ειλικρίνεια.
Η Αντιπολίτευση, αντί να απολογηθεί, μας κατηγόρησε ότι τα φουσκώσαμε, ή ότι έπρεπε να τα κρύψουμε, για να μην έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην εικόνα της χώρας. Τώρα το θυμήθηκαν; Αφού οι ίδιοι έκαναν μια άθλια απογραφή, παραποιώντας τον τρόπο με τον οποίο καταγράφονταν οι αμυντικές προμήθειες;
Τόλμησαν να αγγίξουν μία από τις πιο ευαίσθητες πτυχές της ελληνικής ύπαρξης, την άμυνά της. Και το έκαναν για μικροκομματικούς λόγους. Έπληξαν όχι μόνο την άμυνά μας, αλλά και το κύρος και την αξιοπιστίας μας διεθνώς. Διότι γίνανε μονομιάς, από ισχυρή ευρωπαϊκή χώρα στα Βαλκάνια, η κουτοπόνηρη και πάλι βαλκανική χώρα στην Ευρώπη. Και σήμερα, τολμούν να μας μιλούν για το τι βρήκαμε.
Ήθελαν να έχουμε κρύψει τις αμαρτίες τους κάτω από το χαλί. Θα ήταν μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της αξιοπιστίας μας, που σήμερα χτίζουμε, και θα είχε ήδη εκραγεί. Γιατί γίνεται πια εξονυχιστικός έλεγχος, γιατί υπάρχει παντού διαφάνεια. Και ξέρετε, γιατί υπάρχει αυτός ο έλεγχος; Γιατί δεν μας πίστευαν.
Σήμερα, ο βασικός μας αγώνας είναι να αποκαταστήσουμε όχι μόνο τη σταθερότητα της οικονομίας μας, αλλά πρώτα από όλα την ίδια την αξιοπιστία μας. Γιατί χωρίς αξιοπιστία, δεν υπάρχει οικονομία, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη, δεν υπάρχει πίστη, δεν υπάρχει δάνειο, δεν υπάρχει επένδυση. Και ο μόνος μας δρόμος ήταν η αλήθεια, η διαφάνεια, η ειλικρίνεια.
Όμως, αυτή η αλήθεια σόκαρε όλους. Μια εικόνα που μας πλήγωσε. Μια εικόνα που μας διέσυρε διεθνώς. Μια εικόνα που δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές μας δυνατότητες.
Και σήμερα, είμαστε σε επιτήρηση. Για δεύτερη φορά. Λόγω του 2009, λόγω των προηγούμενων ετών. Αλλά ακόμα περισσότερο, λόγω της απίστευτης προσπάθειας της προηγούμενης κυβέρνησης να αποκρύψει τα στοιχεία. Και το πληρώνουμε, με τα spreads, με τα υψηλά επιτόκια, με την ευκαιρία που εμείς δώσαμε σε κάποιους να παίξουν μαζί μας κερδοσκοπικά. Με τη γύμνια μας μπροστά στις θύελλες της διεθνούς αγοράς.
Δεν μείναμε, ούτε μένουμε άπραγοι. Τα άμεσα μέτρα που πήραμε, όσο και αν πόνεσαν, ήταν αναγκαία για να διασώσουμε την πορεία της οικονομίας και να ανακτήσουμε την αξιοπιστία μας. Και σήμερα, φαίνεται ξεκάθαρα η σημασία των όσων κάναμε. Σκεφτείτε αν σήμερα η Κυβέρνηση της Ελλάδας ήταν αναξιόπιστη, όπως η προηγούμενη. Ποιος θα δημιουργούσε έναν μηχανισμό στήριξης; Και ποιος θα δεχόταν να ενεργοποιήσει αυτό τον μηχανισμό υπέρ της Ελλάδας;
Ακόμα και σήμερα, υπάρχουν φωνές που διστάζουν, σε μερικές γωνιές της Ευρώπης. Όμως, υπάρχει πια η συλλογική πολιτική βούληση της Ευρώπης. Έχουμε επίσης και πολλούς συμμάχους, που κυριαρχούν με τις φωνές τους στην Ε.Ε. και λένε κάτι πολύ απλό: «η Ελλάδα πήρε τις αποφάσεις της. Η Ελλάδα έδειξε ότι μπορεί και θέλει. Τώρα είναι η ώρα να της εξασφαλίσουμε την ηρεμία, αλλά και την ευκαιρία να κάνει πράγματι τις μεγάλες αλλαγές, που θέλει η ίδια να κάνει, ώστε να γίνει η οικονομία της βιώσιμη».
Και λένε και κάτι ακόμα: «δεν τους χαρίζουμε τα χρήματα. Τους δανείζουμε με καλύτερους όρους». Και μάλιστα, σωστά πολλοί λένε ότι η Ελλάδα σήμερα είναι μια καλή επένδυση. Επένδυση, σε μια χώρα αποφασισμένη να πάει μπροστά, να γίνει αναπτυξιακό πρότυπο.
Φίλες και φίλοι, όσοι μας κατηγορούν για τον μηχανισμό, αυτόν που καταφέραμε να δημιουργήσουμε με σκληρές διαπραγματεύσεις, αγνοούν σκοπίμως ή αφελώς την κατάστασή μας. Ότι δεν θα είχαμε πού την κεφαλήν κλίνη. Και σήμερα, μπορούμε να βρούμε συνθήκες ηρεμίας και σταθερότητας, ακριβώς επειδή δημιουργήσαμε αυτό τον μηχανισμό. Μακριά από την ψυχολογική τρομοκρατία των διεθνών κερδοσκόπων, των τοκογλύφων θα μπορούσε να πει κανείς, που μας βρίσκουν αδύναμους και ευάλωτους.
Βεβαίως, αυτή την ηρεμία, την έχουμε ανάγκη όχι για να ξεχάσουμε το παρελθόν, αλλά για να μπορούμε να αφιερωθούμε επιτέλους στις μεγάλες αλλαγές, αυτές που χρειάζεται ο τόπος και που εμείς έχουμε υποσχεθεί και πιστέψει, ώστε να μην ασχολούμαστε καθημερινά με τις αιτιάσεις των ξένων δημοσιογράφων ή τις ορέξεις των κερδοσκόπων ή τις ειδήσεις για τα επιτόκια.
Και αυτό για εμάς είναι πατριωτικό καθήκον. Παραλάβαμε την Ελλάδα στα πρόθυρα της κατάρρευσης και θα την παραδώσουμε δυνατή, αξιόπιστη, βιώσιμη, αναπτυξιακά περήφανη και κοινωνικά δίκαιη.
Φίλες και φίλοι, ναι, υπήρχαν χρόνια προβλήματα στη χώρα μας. Αυτά καλούμαστε να αλλάξουμε. Όμως, δεν είναι όλοι ίδιοι. Το 2004 δεν ήταν το 2010. Άλλη Ελλάδα τότε, με 5% του ΑΕΠ ανάπτυξη, με κύρος και βαρύτητα στα Βαλκάνια, με επενδύσεις στις γειτονικές χώρες, με ρόλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ρόλο στη Μέση Ανατολή, με νέες προοπτικές με την Τουρκία, με μεγάλα έργα παντού, με διαφήμιση της καλύτερης Ελλάδας, του εθελοντισμού και της προσφοράς στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, με την Κύπρο στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Με όλες τις προϋποθέσεις, για μια Ελλάδα δυνατή στο νέο αιώνα.
Η κατάντια μας σήμερα δεν είναι τυχαία, ούτε αφορά σε όλους. Ναι, το πολιτικό σύστημα φταίει. Αλλά φταίνε εκείνοι που δεν τόλμησαν να το αλλάξουν. Αυτό κάνουμε εμείς σήμερα, σε όλους τους τομείς.
Αύριο, όπως γνωρίζετε, εγκρίνει το Υπουργικό Συμβούλιο μία από τις ευρύτερες διαρθρωτικές αλλαγές που έγιναν ποτέ στη λειτουργία του κράτους, το πρόγραμμα «Καλλικράτης», που θεμελιώνει ξανά την κρατική διοίκηση και την Αυτοδιοίκηση, που ενσωματώνει όλες τις αξίες και αρχές μας. Πρώτα ο πολίτης, η εξυπηρέτησή του, η ενίσχυση των δυνατοτήτων του.
Διαφάνεια παντού, για κάθε ευρώ που ξοδεύεται. Έλεγχος και λογοδοσία. Μια διαρθρωτική αλλαγή ιστορικού χαρακτήρα, με τις συγχωνεύσεις εκατοντάδων Δήμων και τη δημιουργία της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Με το δραστικό περιορισμό των δομών σε όλα τα επίπεδα, με τη συγχώνευση περισσότερων από 4.000 δημοτικών επιχειρήσεων και ΝΠΔΔ.
Είναι η σημαντικότερη μεταφορά αρμοδιοτήτων στην Αυτοδιοίκηση και είναι μόνο η αρχή. Πρέπει κι άλλες αρμοδιότητες να περάσουν σταδιακά στις νέες ισχυρές αυτοδιοικητικές δομές, ώστε το κράτος να περιοριστεί επιτέλους στον ελεγκτικό, εποπτικό του ρόλο. Είναι η απόδειξη της αποφασιστικότητάς μας για εξορθολογισμό του δημόσιου τομέα, για δραστική περιστολή των μη παραγωγικών δαπανών.
Είναι όμως η απόδειξη και της ικανότητάς μας να φέρνουμε σε πέρας, σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα, τις πιο δύσκολες, τις πιο ριζοσπαστικές αλλαγές. Διότι αυτή η Κυβέρνηση, αυτή η Κοινοβουλευτική Ομάδα, αυτό το Κίνημα, καλούνται να κάνουν τις περισσότερες αλλαγές στο λιγότερο δυνατό χρόνο.
Έχουμε την πολιτική βούληση, την αποφασιστικότητα και το σχέδιο, αλλά και την εντολή του Ελληνικού λαού. Και έτσι θα συνεχίσουμε σε όλα τα μέτωπα, μη διστάζοντας ούτε στιγμή.
Φίλες και φίλοι, δεν μας τιμά ως χώρα το γεγονός ότι βρισκόμαστε και πάλι υπό επιτήρηση. Και εμείς, έχουμε χαρακτηριστεί ως το Κίνημα εκείνο που, στη μεταπολίτευση, πάλεψε για την απελευθέρωση της Ελλάδας από εξαρτήσεις, όσο κανένας άλλος.
Σήμερα, καλούμαστε σε νέο, αλλά παρόμοιο αγώνα. Έναν αγώνα για την απελευθέρωση της Ελλάδας από την κηδεμονία. Στα συνθήματα των διαδηλωτών, που λένε «έξω το ΔΝΤ», θα μπορούσε να προσθέσει κανείς, γιατί είναι μισό το σύνθημα, «έξω και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή». Μπορώ να το προσυπογράψω, γιατί στόχος όλων μας είναι να φύγουμε από την επιτήρηση, να φύγουμε από την κηδεμονία.
Η διαφορά μας όμως είναι θεμελιακή. Δεν θα φύγουν όσοι σήμερα ουσιαστικά συναποφασίζουν για μας, με πέτρες, ούτε με βία οποιασδήποτε μορφής. Μάλιστα, η βία ενισχύει την εικόνα της αναξιοπιστίας της χώρας μας. Θα φύγουν, όταν εμείς θα έχουμε βάλει τάξη στη χώρα μας. Θα φύγουν, και θα φύγουμε από κάθε κηδεμονία, όταν εμείς θα έχουμε καθηλώσει τη διαφθορά και τη φοροδιαφυγή, όταν θα έχουμε σοβαρά έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό. Έσοδα που πάνε στην ανάπτυξη, στην πρόνοια, στην παιδεία, στο περιβάλλον.
Γι’ αυτό, σας καλώ πράγματι να αντισταθούμε. Αλλά να αντισταθούμε σε παλιές πρακτικές και σε νοοτροπίες που μας καθηλώνουν. Να αντισταθούμε απέναντι στην ανομία. Η αντίστασή μας σε όσα μας οδήγησαν σήμερα εδώ, είναι να αναδείξουμε ό,τι καλύτερο έχει ο Ελληνισμός. Ό,τι καλύτερο έχει ο τόπος. Και δόξα τω Θεώ, ξέρουμε ότι η Ελλάδα έχει πολλά. Είμαστε περήφανοι γι’ αυτή τη χώρα. Σήμερα, αναδεικνύουμε ό,τι καλύτερο έχει ο Ελληνισμός σε πολιτισμό, σε ιδέες, σε καινοτομία, σε υπηρεσίες, σε περιβάλλον, σε ομορφιά, σε προϊόντα.
Να στηρίξουμε την ελληνική παραγωγή. Να στηρίξουμε τον ελληνικό πολιτισμό. Να στηρίξουμε με ανοιχτούς ορίζοντες τις νέες προτάσεις, ιδέες και καινοτομίες. Μόνον έτσι θα φύγουμε από την κηδεμονία. Αλλά χρειαζόμαστε τον χρόνο. Χρειαζόμαστε την ηρεμία. Και ο μηχανισμός για τον οποίο παλέψαμε, αυτό μας δίνει - μια σιγουριά και ένα απάνεμο λιμάνι, το χρόνο δηλαδή για να χτίσουμε μια διαφορετική Ελλάδα.
Και αν σήμερα υπάρχει προβληματισμός και στενοχώρια σε ολόκληρη τη χώρα, σκεφτείτε πού θα βρισκόμασταν αν δεν είχαμε πετύχει τη συγκρότηση του μηχανισμού στήριξης. Ξέρω, υπάρχει φόβος. Και βεβαίως πολλαπλασιάζεται, αν ακούσει κανείς τα δελτία ειδήσεων και τη «μετρολογία». Υπάρχει φόβος.
Τι σημαίνει αυτός ο μηχανισμός; Ποιες είναι οι υποχρεώσεις μας; Πρώτα απ’ όλα, υποχρέωσή μας είναι να αλλάξουμε τη χώρα και αυτό δεν χρειάζεται να μας το πει κανείς. Είναι δική μας επιλογή. Είναι εντολή του Ελληνικού λαού.
Δεύτερη προσπάθειά μας είναι να διαπραγματευτούμε. Ναι, να διαπραγματευτούμε τις λεπτομέρειες ενός προγράμματος για την επόμενη τριετία, κάτι που ούτως ή άλλως θα κάναμε, στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας.
Σε κάθε περίπτωση, εμείς θα αξιοποιήσουμε αυτή την κατάσταση για να βάλουμε τάξη, να αφομοιώσουμε τις καλύτερες πρακτικές που υπάρχουν διεθνώς, να ανατρέψουμε κακές συνήθειες και πολιτικές στο Δημόσιο και, παράλληλα, εμείς θα προστατέψουμε τους πιο αδύναμους στην κοινωνία μας.
Ήδη, είμαστε έτοιμοι να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό δίχτυ προστασίας αυτών των πολιτών, που θα θιγούν από τις δύσκολες μέρες που θα περάσουν. Είναι δέσμευσή μας. Είναι υποχρέωσή μας.
Δέσμευσή μας είναι επίσης να διαμορφώσουμε και μια νέα συμμαχία υγιών δυνάμεων, παραγωγικών δυνάμεων, που δεν εξαρτώνται από τον παρασιτισμό, από τις επαφές με κολλητούς και με κρατικούς μηχανισμούς, για να επιβιώνουν λάθρα. Να στηρίξουμε δηλαδή τη δημιουργική Ελλάδα.
Ξεκινήσαμε ήδη ένα διάλογο και μια διαβούλευση με τις Περιφέρειες, ξεκινώντας προχθές από τα Δωδεκάνησα. Και θα συνεχίσουμε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, αναδεικνύοντας αυτές τις παραγωγικές δυνάμεις, τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου.
Σε σχέση με τα κόμματα της Αντιπολίτευσης, έχω να πω τα εξής: άκουσα μια συγνώμη. Ήταν ομολογία αμαρτιών. Όμως, αφορούσε στο παρελθόν. Και εμείς θέλουμε να ξεχάσουμε το παρελθόν, για να πάμε μπροστά. Δεν αφορούσε όμως στο παρόν. Δεν αφορούσε στο τι μέλλει γενέσθαι. Και σήμερα, αυτό που έχει σημασία είναι όλοι να δούμε μπροστά.
«Συγνώμη», σημαίνει είμαι έτοιμος να αλλάξω - και αυτό ούτε το άκουσα, ούτε το είδα. «Συγνώμη», σημαίνει να ψηφίσουν την αξιοκρατία στο Δημόσιο, πράγμα που δεν έκαναν. «Συγνώμη», σημαίνει να ψηφίσουν για τη ριζική αλλαγή στη Διοίκηση, τον «Καλλικράτη», ενώ εκείνοι το πολεμούν. «Συγνώμη» σημαίνει να ξεκαθαρίσουν με τα σκάνδαλα, ενώ αυτοί υπεκφεύγουν. «Συγνώμη», σημαίνει να στηρίξουν ένα πιο δίκαιο φορολογικό σύστημα υπέρ των ασθενέστερων, όχι να συνεχίζουν να προστατεύουν μεγάλα συμφέροντα και συντεχνίες κάθε είδους. «Συγνώμη», σημαίνει να εξηγήσουν στον Ελληνικό λαό τους λόγους για τους οποίους, με ευθύνη τους, η Ελλάδα βρίσκεται και πάλι υπό κηδεμονία και να συνταχτούν μαζί μας στον αγώνα να απελευθερώσουμε τις δυνάμεις του τόπου. «Συγνώμη», σημαίνει να μην αποχωρούν από το διάλογο σε μεγάλα θέματα, όπως το ασφαλιστικό.
Φίλες και φίλοι, απευθύνομαι σε όλους τους πολίτες, στους ψηφοφόρους όλων των κομμάτων, ναι, και της Νέας Δημοκρατίας, που γνωρίζω ότι δεν ταυτίζονται με τις πολιτικές τής κυβέρνησης της προηγούμενης εξαετίας, και τους καλώ λέγοντας ότι, δεν θα υπερβούμε τη σημερινή κρίση, αν δεν κοιτάξουμε κατάματα την αλήθεια, τα σοβαρά λάθη που μας οδήγησαν στο σημερινό πρόβλημα. Αν δεν δώσουμε ένα συλλογικό όρκο, να κάνουμε οριστική τη ρήξη με νοοτροπίες και αντιλήψεις, με τον τρόπο με τον οποίο ασκήθηκε η πολιτική εξουσία και λειτούργησε η Δημόσια Διοίκηση στη χώρα, με την ανομία και την ατιμωρησία, τη διαφθορά, την κουλτούρα της ήσσονος προσπάθειας, που εδραιώθηκαν στη χώρα μας τα τελευταία 35 χρόνια, την υπανάπτυξη, την αντιπαραγωγική οικονομία, την ατιμωρησία, την αυθαιρεσία, το κράτος της συναλλαγής, το ρουσφέτι, το φακελάκι, τη φοροδιαφυγή, το νεοπλουτισμό και τον πλουτισμό σε βάρος του κοινωνικού συνόλου και του Δημοσίου.
Για πολλά χρόνια, τα κέρδη των επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών, σε ένα μεγάλο αριθμό, δεν προέρχονταν από την προστιθέμενη αξία της δουλειάς τους, από την εξωστρέφεια, αλλά από τις συναλλαγές τους με το Δημόσιο και από την φοροδιαφυγή ή την εισφοροδιαφυγή που πετύχαιναν, συνήθως, με τις ευλογίες του κράτους και των ισχυρών, των πολιτικών δυνάμεων της χώρας.
Όταν κάποιος ξένος επενδυτής ερχόταν στη χώρα μας, κάναμε ό,τι περνούσε από το χέρι μας για να τον διώξουμε. Από την άλλη πλευρά, ποτέ δεν φροντίσαμε, σχεδόν σε κανένα κλάδο της οικονομίας μας, να προωθήσουμε πρωτοποριακά προϊόντα μας στο εξωτερικό, να αποκτήσουμε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, να επεκταθούμε σε ξένες αγορές.
Οι επιδοτήσεις του κράτους, ακόμη και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντί να γίνουν επενδύσεις στην καινοτομία, στην αλλαγή παραγωγής, αντί να χρησιμοποιηθούν ως κεφάλαιο για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, πολλές φορές, γίνονταν ιδιωτική περιουσία, σπίτια, αυτοκίνητα και καλοπέραση, αγνοώντας τη σημασία που έχει η αύξηση του εισοδήματός μας, του εθνικού μας εισοδήματος, για τη βιωσιμότητα της οικονομίας μας, αλλά και για να έχουν οι άνθρωποι μόνιμη και σταθερή δουλειά.
Μάθαμε να ζούμε με δανεικά, να ξοδεύουμε όλο και περισσότερα, χωρίς να παράγουμε το απαραίτητο - το ελληνικό προϊόν. Αγνοήσαμε την αξία της δημιουργικότητας, και αυτήν, την αντικαταστήσαμε με την κουτοπονηριά. Δαιμονοποιήσαμε για χρόνια την επιχειρηματικότητα και αποθεώσαμε το βόλεμα σε μια θέση στο Δημόσιο. Όπως έχω ξαναπεί, αλλοιώσαμε ακόμη και το νόημα σημαντικών αξιών και εννοιών. Φτάσαμε πολλές φορές να ονομάζουμε «δικαιοσύνη» τη σκανδαλώδη εύνοια. «Κεκτημένα δικαιώματα» τα προνόμια λίγων και ισχυρών, εις βάρος των υπολοίπων. «Πολιτισμό» το νεοπλουτισμό. «Επιχειρηματικότητα» το κυνήγι του εύκολου πλουτισμού.
Και βέβαια, τα έσοδα ήταν ελάχιστα, αφού η σπατάλη ήταν τεράστια και η διαφθορά απορροφούσε ένα σημαντικό κομμάτι του εθνικού μας εισοδήματος. Όπως ξέρετε, τελευταία μελέτη του «Brookings Institution», μας λέει ότι η διαφθορά τρώει 8% του ΑΕΠ κάθε χρόνο, δηλαδή 20 δις ευρώ και ότι, αν ήμασταν, όχι Σουηδία, αλλά Ισπανία, σε ό,τι αφορά τη διαφάνεια, τουλάχιστον, θα κερδίζαμε 4% από το 8% του ΑΕΠ ως έσοδα του κράτους, έσοδα για την οικονομία μας. Καταλαβαίνετε τη σημασία που έχει να αλλάξουμε αυτές τις δομές, καθώς και γιατί εμείς δίνουμε βάρος στα θέματα της διαφάνειας και της αντιμετώπισης της διαφθοράς.
Ως αποτέλεσμα, τα δημόσια Ταμεία έμπαιναν μέσα όλο και περισσότερο, αλλά κανείς, σχεδόν κανείς δεν αντιδρούσε, γιατί πολλοί, και ιδιαίτερα εκείνοι που απέκτησαν τελικά δύναμη και επιρροή σε ολόκληρη την κοινωνία, είχαν μάθει να βολεύονται με αυτό το σύστημα. Πίστευαν ότι θα μπορούσε να συνεχιστεί για πάντα.
Αυτό το σύστημα κατέρρευσε και κατέρρευσε κάτω από το βάρος της λαϊκής κατακραυγής. Γι' αυτό υπάρχει και λαϊκή εντολή να αλλάξουμε τα πάντα.
Αρκετά λοιπόν κοροϊδέψαμε αλλήλους. Οι πολιτικές των τελευταίων ετών, μας έφεραν κοντά στη χρεοκοπία, οικονομική, πολιτική και ηθική. Σήμερα, χρειαζόμαστε την ηρεμία, τον χρόνο να κάνουμε βαθιές αλλαγές, μαζί με τον πολίτη. Και όπως είδα προ ημερών, στη Νομαρχιακή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή στη Ρόδο, υπάρχει δίψα, υπάρχει απήχηση, υπάρχει στήριξη, υπάρχει ελπίδα. Αρκεί να μη λυγίσουμε κάτω από το βάρος, αρκεί να αφιερωθούμε στις μεγάλες αλλαγές - και αυτό ζητήσαμε να κάνουμε, όταν είπαμε ότι χρειάζεται ένας μηχανισμός στήριξης, ώστε να μπορούμε με ηρεμία να προχωρήσουμε στις αλλαγές.
Κι αυτό, γιατί έξι μήνες τώρα, ασχολούμαστε με τα spreads. Και λέμε πλέον, αρκετά, να ασχοληθούμε επιτέλους με τις ανατροπές, με τις μεγάλες αλλαγές. Και ο μηχανισμός, αυτό μας προσφέρει, αυτή την απαραίτητη ηρεμία, όσο και πειθαρχία, για να κάνουμε αυτές τις αλλαγές.
Έχω πει πολλές φορές ότι η κρίση αποτελεί και ευκαιρία. Μην την αφήσουμε να πάει χαμένη. Από πλευράς δυνατοτήτων, δεν έχουμε τίποτα να ζηλέψουμε από άλλες χώρες, άλλες χώρες που χαίρουν μεγαλύτερης ασφάλειας και ευημερίας. Και εμείς μπορούμε εξίσου καλά ή και καλύτερα. Αρκεί να μην σπαταλάμε, λεηλατούμε και απαξιώνουμε τις δυνατότητες αυτές, όπως κάναμε τα προηγούμενα χρόνια.
Γι' αυτό είμαι αισιόδοξος, γιατί η Ελλάδα έχει πια μια Κυβέρνηση, με βούληση να μην κάνει ούτε ένα βήμα πίσω. Γιατί τα περιθώρια που έχουμε να αλλάξουμε τη ζωή μας, είναι μεγάλα. Γιατί ως χώρα διαθέτουμε τεράστιο πλούτο, αλλά και δυνατότητες που τόσα χρόνια αφήναμε ανεκμετάλλευτες.
Βασική προϋπόθεση για να πετύχουμε, είναι να αλλάξουμε τα πάντα στη χώρα μας - οικονομία, κράτος, συνήθειες, νοοτροπίες, συμπεριφορές - ώστε να πάμε σε μια οικονομία βιώσιμη, που δεν θα βασίζει την επιτυχία της ανάπτυξης στο κράτος, αλλά το κράτος θα παίζει το ρόλο του για να δημιουργεί το πλαίσιο μιας σωστής και βιώσιμης ανάπτυξης, πράσινης ανάπτυξης, καινοτομίας, ποιότητας και υψηλής ανταγωνιστικότητας.
Ένα κράτος, αρωγός και προστάτης του πολίτη, που θα δημιουργεί νέες ευκαιρίες, θα ανοίγει δρόμους για δημιουργικότητα, θα τιμωρεί όμως σκληρά όσους λειτουργούν εις βάρος του συνόλου, του δημόσιου συμφέροντος. Να πάμε όμως και σε μια κοινωνία πολιτών, με έντονη συλλογική συνείδηση. Και βλέπω, σε αυτές τις δύσκολες ώρες, ξανά - και πρέπει εμείς αυτό να το καλλιεργήσουμε - την ανάγκη, αλλά και την ελπίδα μιας πιο συλλογικής λειτουργίας και ζωής.
Να ξεφύγουμε από έναν εύκολο ατομικισμό, που μας κρατούσε τον έναν μακριά από τον άλλο, στη γειτονιά, στην κοινότητα, στο σχολείο, στην Περιφέρεια, στην πόλη, και να ξαναδημιουργήσουμε αυτή τη συλλογική συνείδηση, που εγγυάται μια δύναμη, αλλά και την καινοτομία και την αλληλεγγύη.
Να συμμετέχουμε σε συλλογικές διαδικασίες, που καθορίζονται από την παράδοσή μας, από αρχές και αξίες που παίρνουμε και από την Αρχαία Ελλάδα, από μια κοινή μας πορεία, μια κοινή μας μοίρα. Αυτήν του πολίτη με συνείδηση, με συμμετοχή, με συλλογική διάθεση.
Και σε αυτή την πορεία, δεν περισσεύει κανένας. Κανένα μέλος της Κυβέρνησης, κανένας βουλευτής μας, κανένα στέλεχος του κόμματος, δεν έχει δικαίωμα να απέχει από αυτή τη μάχη.
Και εσείς, ξέρω, δίνετε τη μάχη. Εσείς, οι βουλευτές, έχετε πια αυξημένο ρόλο, το έχετε αποδείξει, το έχουμε αποδείξει.
Ήδη, τους μήνες που βρισκόμαστε στη διακυβέρνηση της χώρας, η λειτουργία της Βουλής έχει αλλάξει. Γιατί δώσαμε βάρος στη Βουλή και θα δίνουμε όλο και περισσότερο. Η συζήτηση για τα νομοσχέδια είναι πια ουσιαστική, οι προτάσεις ακούγονται, συνδιαμορφώνετε νομοσχέδια, γίνεται διαβούλευση. Ο ρόλος σας είναι καταλυτικός.
Σήμερα, σας ζητώ και πάλι να στηρίξετε με όλες σας τις δυνάμεις την τιτάνια, κοινή μας προσπάθεια, αυτήν που κάνουμε εντός και εκτός Κοινοβουλίου, με συνεχή επαφή με τους πολίτες στην Περιφέρειά σας και με ενημέρωση για κάθε εξέλιξη. Να ζητάμε τη γνώμη των πολιτών, να μεταφέρουμε στην Κυβέρνηση κάθε λάθος, κάθε παράλειψη, κάθε πρόβλημα, αλλά και συλλογικά να επεξεργαζόμαστε τις λύσεις.
Πολλοί κάνουν λόγο για τις αποφάσεις μας. ότι θα έχουμε - και έχουμε - πολιτικό κόστος. Πρώτα απ' όλα, αυτό δεν μας φοβίζει. Όμως, πολιτικό κόστος έχει κανείς, όταν δεν αναμετράται με τις προκλήσεις και τα προβλήματα, όπως έκανε η προηγούμενη κυβέρνηση.
Και θέλω να κλείσω, με μια φράση που είχα πει, και πάλι στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης:
«Ποτέ δεν είπαμε ότι ο δρόμος είναι εύκολος, είπαμε ότι είναι ο σωστός, οραματικός, ρεαλιστικός, αυτονόητος. Και θα τον περπατήσουμε μαζί. Πολλοί νομίζουν ότι την ιστορία γράφουν μόνοι τους οι ηγέτες. Δεν είναι έτσι. Μια κοινωνία αλλάζει, μόνο όταν όλοι μαζί προσπαθούμε. Ιστορία μπορεί να γράψει ο αγρότης στο χωράφι του, ο νέος επιστήμονας στην έρευνά του, ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας στο μαγαζί του, η γυναίκα στη δουλειά της, ο υπάλληλος στο Δημόσιο, ο μετανάστης στην οικοδομή, ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο, ο δάσκαλος στη γειτονιά του, τα άτομα με αναπηρία με την προσπάθειά τους, η νοσοκόμα στο Κέντρο Υγείας, αρκεί να δουλέψουμε μαζί, όλοι μαζί. Στη μεγάλη εθνική προσπάθεια για τη νέα πορεία, θα είμαστε μαζί».
Αυτά είχα πει. Και σήμερα, ξαναλέω ότι είμαι προσωπικά αποφασισμένος να κάνω ό,τι χρειάζεται, στο χρόνο που χρειάζεται και επιβάλλουν οι συνθήκες, για να αναγεννηθεί η χώρα μας και να νιώσουν ξανά οι Έλληνες και οι Ελληνίδες ασφαλείς, όσο και περήφανοι για την πατρίδα τους, για την πατρίδα μας.
Πολλούς μήνες πριν γίνουμε Κυβέρνηση, λέγαμε ότι η χώρα, οι πολίτες και η οικονομία χρειάζονται αποφάσεις. Ότι υπάρχει ελπίδα για την Ελλάδα, ότι η κρίση, που τότε δεν είχε δείξει ακόμη ολόκληρο το πρόσωπό της, είναι για τη χώρα μας μια μεγάλη ευκαιρία. Ευκαιρία, να δούμε κατάματα τα προβλήματα του τόπου και να τα διορθώσουμε, να κάνουμε τις αλλαγές.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σήμερα είναι η ώρα αυτή. Πάμε να αναγεννήσουμε την πατρίδα. Ή τώρα ή ποτέ. Θα τα καταφέρουμε.
Σας ευχαριστώ.
