ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΑΛΕΞΗ ΤΣΙΠΡΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΤΥΠΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΕΕ-ΤΟΥΡΚΙΑΣ
«Στη σημερινή Σύνοδο είχαμε μια σημαντική μετατόπιση του πλαισίου συζήτησης, κάτι το οποίο θεωρώ ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό, διότι όλη η συζήτηση στην προηγούμενη Σύνοδο, καθώς και όλη η συζήτηση που διεξήχθη λίγο πριν τη σημερινή Σύνοδο αφορούσε στην ουσία το Plan B και όχι το Plan A. Δηλαδή, πώς με μονομερείς κινήσεις, θα κατάφερναν κάποιοι να κλείσουν τη βαλκανική οδό και να απομονώσουν τους πρόσφυγες στην Ελλάδα, αδιαφορώντας για το εάν οι πρόσφυγες και οι μετανάστες θα συνεχίσουν να έρχονται από τη Συρία, από την Τουρκία, στα ελληνικά νησιά.
Σήμερα, η συζήτηση εστιάστηκε στο πώς θα βρούμε μια ουσιαστική λύση στον περιορισμό των ροών από την Τουρκία, σε συνεργασία με την Τουρκία. Η Τουρκία είναι αλήθεια ότι ήρθε με δελεαστικές προτάσεις στη Σύνοδο, αιφνιδιάζοντας πολλούς. Υπήρξε μια πρώτη συμφωνία στις χθεσινοβραδινές συζητήσεις που διεξήχθησαν στο περιθώριο και λίγο πριν την επίσημη Σύνοδο. Οι προτάσεις αυτές βεβαίως έθεταν ως όρο κάποια ανταλλάγματα που δεν ήταν δυνατό να αποφασιστούν σήμερα, διότι δεν είχαν την ετοιμότητα όλα τα κράτη-μέλη, αλλά και γιατί κάποια από αυτά ίσως ήταν και υπερβολικά και έπρεπε να ξανατεθούν σε έναν ουσιαστικό διάλογο.
Η ουσία όμως είναι ότι μπήκε η συζήτηση ξανά σε μια σωστή βάση. Αυτό το οποίο μας απασχολεί είναι πώς θα έρθουμε σε μια ουσιαστική συνεργασία με την Τουρκία για να σταματήσει αυτό το δράμα που βιώνουμε καθημερινά, με τους διακινητές να ηγεμονεύουν στο Αιγαίο και ανθρώπους να χάνονται μέσα στα κύματα, μέσα στη θάλασσα, τα θύματα των διακινητών, οι εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες που ψάχνουν να βρουν μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη.
Η Σύνοδος τελείωσε σήμερα, αλλά συνεχίζεται αύριο. Συνεχίζεται στη Σμύρνη, όπου θα προχωρήσουμε σε μια - πιστεύω - ιστορική συνάντηση, πιστεύω και απόφαση, για την επικαιροποίηση της συμφωνίας επανεισδοχής, ώστε η Τουρκία να παίρνει πίσω όλους τους μετανάστες που δεν έχουν δικαίωμα προστασίας με βάση τις διεθνείς συνθήκες. Βεβαίως, νομίζω ότι αυτή η συνεργασία μπορεί να ανοίξει δρόμους για να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι διακινητές και αυτός πρέπει να είναι ένας κοινός στόχος από εδώ και στο εξής.
Η Σύνοδος αυτή, βέβαια, ακριβώς επειδή μετατοπίστηκε η συζήτηση από το Plan Α στο Plan Β, ανέδειξε για άλλη μια φορά το διχασμό που υπάρχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το διχασμό ανάμεσα στις δυνάμεις που δε σέβονται την αξία του διαμερισμού της ευθύνης και των βαρών, δεν αναγνωρίζουν ως βασικό, ιδρυτικό κανόνα, από τις Συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τον κανόνα της αλληλεγγύης και θεωρούν ότι ο,τιδήποτε δεν τους αφορά είναι υπόθεση άλλων. Και ακριβώς επειδή σήμερα υπήρξε μια συζήτηση για την ουσιαστική αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, πέρα από τους δικούς τους σχεδιασμούς, πιστεύω ότι εκτέθηκαν. Συνεπώς, το συμπέρασμα είναι ότι σε αυτή τη Σύνοδο, όχι μόνο δεν απομονώθηκε η Ελλάδα, αλλά αντιθέτως, απομονώθηκαν οι χώρες εκείνες που ήθελαν να απομονώσουν την Ελλάδα. Στην πραγματικότητα, αυτό που συνέβη ήταν να δημιουργηθούν τείχη απέναντι σε αυτούς που χτίζουν τείχη.
Θεωρώ, παρ’ όλα αυτά, ότι η επόμενη Σύνοδος Κορυφής θα είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Θα είναι εξαιρετικά κρίσιμη διότι αυτή η αντιπαράθεση και σύγκρουση ιδεών, θα έλεγε κανείς, μαίνεται. Θέλω να πιστεύω όμως ότι σήμερα έγινε ένα ουσιαστικό βήμα και ότι αύριο θα γίνει ένα επίσης σημαντικό και ιστορικό βήμα στη Σμύρνη. Θέλω να πιστεύω ότι σιγά-σιγά θα αρχίσει να αναδεικνύεται ότι η μόνη λύση για να προχωρήσει η Ευρώπη μπροστά, για να πάμε ένα βήμα παραπέρα, είναι να σεβαστούμε ο καθένας τις ανάγκες του άλλου και όχι να κοιτάμε ο καθένας μόνο τα δικά μας προβλήματα, το πρόβλημα που έχει καθένας στην αυλή του και να μη σέβεται τις ανάγκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της και των κρατών-μελών που τη συναπαρτίζουν.
Τέλος, θέλω να επισημάνω ότι σε σχέση με τις αρχικές μας επιδιώξεις, αυτές δηλαδή που από κοινού χαράξαμε ως στόχους στη σύνοδο των πολιτικών αρχηγών την προηγούμενη Παρασκευή, έχουμε ουσιαστικά πετύχει τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών των στόχων. Πετύχαμε δηλαδή να υπάρξει πλήρης αναγνώριση της ανάγκης η Ελλάδα να στηριχθεί σε αυτή τη δύσκολη στιγμή, πλήρη οικονομική στήριξη, τεχνική και υλικοτεχνική στήριξη, καθώς και στήριξη προσωπικού, ειδικών, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε. Πετύχαμε τη σαφή αναφορά στην ουσιαστική ενίσχυση της μετεγκατάστασης (relocation) προσφύγων από την Ελλάδα προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πετύχαμε φυσικά και αύριο θα το επικυρώσουμε με την Τουρκία, μια επικαιροποίηση για fast track επανεισδοχή, άρα να μειωθούν ουσιαστικά οι ροές. Με δυο λόγια, θεωρώ ότι τα αποτελέσματα της Συνόδου δεν μπορεί παρά να χαρακτηριστούν ως ένα βήμα μπροστά. Εντούτοις, γεγονός είναι πως χρειάζεται να γίνουν πολλά βήματα μπροστά, διότι οι εικόνες που αναπαράγονται σήμερα από την Ειδομένη, τα βόρεια σύνορά μας, σε όλο τον κόσμο, είναι εικόνες τραγικές. Αν αυτές οι εικόνες δεν μπορούν να συγκινούν όσους σήμερα βρεθήκαμε εδώ και κάποιοι πιστεύουν ότι το πρόβλημα αυτό δεν αφορά τον πολιτισμό μας, τις αντοχές μας, δεν αφορά δηλαδή την ίδια την ύπαρξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το μέλλον της, αλλά αφορούν μονάχα τους ανθρώπους αυτούς και τις χώρες από τις οποίες περνούν, τότε κάνουν πολύ μεγάλο λάθος. Κι αυτό το λάθος, αν το συνεχίσουν - και το συνεχίσουμε, γιατί όλοι έχουμε μέρος σε αυτή την ευθύνη - θα το πληρώσουμε ακριβά ως Ευρωπαϊκή Ένωση».
