Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανοίγει το δρόμο
για την έγκριση, έως τον Ιούνιο,
απόφασης σχετικά με το καθεστώς απαλλαγής θεώρησης για τους Τούρκους
πολίτες
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει σήμερα στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής
Ένωσης και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την άρση της υποχρέωσης θεώρησης για τους
Τούρκους πολίτες, συμπεριλαμβάνοντας την Τουρκία στον κατάλογο των χωρών που
απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης για βραχεία διαμονή στον χώρο Σένγκεν.
Παράλληλα με την πρόταση αυτή, η Επιτροπή υποβάλλει την έκθεσή της για την
πρόοδο της Τουρκίας όσον αφορά την εκπλήρωση των κριτηρίων του χάρτη πορείας για
την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων.
Ο πρώτος Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, κ. Frans Timmermans,
δήλωσε τα εξής: «Η Τουρκία έχει σημειώσει εντυπωσιακή πρόοδο όσον αφορά την
εκπλήρωση των κριτηρίων του χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος των
θεωρήσεων. Πρέπει να εκπληρώσει τα εναπομένοντα κριτήρια, πράγμα που μπορεί να
επιτευχθεί έως τα τέλη του Ιουνίου αν η πρόοδος συνεχιστεί. Στη συνέχεια, αν
εκπληρωθούν όλα τα κριτήρια, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα
μπορέσουν να λάβουν απόφαση για την άρση της υποχρέωσης θεώρησης για τους
Τούρκους πολίτες.»
Ο Eπίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας,
κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, δήλωσε σχετικά: «Χαιρετίζουμε τις
προσπάθειες των τουρκικών αρχών, που έχουν σημειώσει αξιόλογη πρόοδο από τη
Σύνοδο Κορυφής της 18ης Μαρτίου μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Εφόσον
εκπληρωθούν όλα τα κριτήρια έως τον Ιούνιο, η Επιτροπή αποφάσισε να υποβάλει
πρόταση για τη μεταφορά της Τουρκίας στον κατάλογο των χωρών που απαλλάσσονται
από την υποχρέωση θεώρησης. Προφανώς, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να
παρακολουθεί τη συνεχή τήρηση των εν λόγω κριτηρίων. Η πρόταση αυτή βρίσκεται
πλέον στα χέρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, ενώ η Τουρκία,
από την πλευρά της, έχει δεσμευθεί να ανταποκριθεί σε όλα τα μέτωπα πριν από την
κύρωση.»
Η ελευθέρωση του καθεστώτος των θεωρήσεων για την Τουρκία αποτελεί
βασικό στοιχείο της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας της 18ης Μαρτίου 2016, στην οποία
αναφέρεται ότι η εφαρμογή του χάρτη πορείας θα επισπευσθεί προκειμένου να αρθούν
οι υποχρεώσεις θεώρησης για τους Τούρκους πολίτες, το αργότερο έως τα τέλη
Ιουνίου 2016, με την προϋπόθεση ότι θα έχουν εκπληρωθεί όλα τα κριτήρια. Για να
μπορέσουν οι συννομοθέτες να εγκρίνουν την πρόταση τον Ιούνιο, η Επιτροπή πρέπει
να υποβάλει, στις αρχές Μαΐου, πρόταση για τη μεταφορά της Τουρκίας στον
κατάλογο των χωρών που απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης, ούτως ώστε να
τηρηθεί η προθεσμία των οκτώ εβδομάδων από τη στιγμή της διαβίβασης του σχεδίου
στα εθνικά κοινοβούλια έως την έγκρισή του.
Η έκθεση προόδου που εγκρίθηκε σήμερα αξιολογεί την πρόοδο που έχει
επιτευχθεί μέχρι στιγμής από την Τουρκία όσον αφορά την εκπλήρωση των κριτηρίων,
επισημαίνει τα εναπομένοντα κριτήρια και καθορίζει τα συγκεκριμένα μέτρα που
πρέπει να λάβει η Τουρκία για να εκπληρώσει τις εναπομένουσες απαιτήσεις. Σε
ορισμένες εξαιρετικές περιπτώσεις, λόγω της επίσπευσης της εφαρμογής του χάρτη
πορείας, έχει καταστεί αδύνατη μέχρι σήμερα η εκπλήρωση ορισμένων κριτηρίων,
όπως η πλήρης ανάπτυξη βιομετρικών διαβατηρίων και η εξέταση της εφαρμογής της
συμφωνίας επανεισδοχής ΕΕ-Τουρκίας (που θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή από την 1
Ιουνίου). Σε άλλες περιπτώσεις, η Επιτροπή θεωρεί ότι η Τουρκία έχει σημειώσει
την απαιτούμενη πρόοδο και ότι έχει αναλάβει όλες τις απαιτούμενες
μεταρρυθμίσεις και δεσμεύσεις, ώστε να εκπληρώσει τα εναπομένοντα κριτήρια κατά
τρόπο αποτελεσματικό και βιώσιμο πριν από την έγκριση της σημερινής πρότασης από
το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.
Η απαλλαγή από την υποχρέωση θεώρησης για τα ταξίδια στα κράτη μέλη της
ΕΕ θα εφαρμόζεται σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, με εξαίρεση την Ιρλανδία και το
Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και στις τέσσερις συνδεδεμένες χώρες Σένγκεν (Ισλανδία,
Λιχτενστάιν, Νορβηγία και Ελβετία). Η απαλλαγή αφορά μόνο διαμονή βραχείας
διάρκειας έως 90 ημέρες (εντός οιασδήποτε περιόδου 180 ημερών) μεταξύ άλλων για
επαγγελματικούς, τουριστικούς ή οικογενειακούς σκοπούς. Η απαλλαγή από την
υποχρέωση θεώρησης δεν προβλέπει το δικαίωμα εργασίας στην ΕΕ. Οι διάφορες άλλες
προϋποθέσεις πρόσβασης στον χώρο Σένγκεν θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται,
ιδίως η υποχρέωση των ενδιαφερομένων να είναι σε θέση να αποδεικνύουν τον σκοπό
του ταξιδιού και τη διάθεση επαρκών μέσων διαβιώσεως.
Ιστορικό
Στις 16 Δεκεμβρίου 2013, η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε με την Τουρκία
διάλογο για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων, παράλληλα με την υπογραφή
της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας για την επανεισδοχή. Ο διάλογος για την ελευθέρωση των
θεωρήσεων βασίζεται στον χάρτη πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος των
θεωρήσεων με την Τουρκία, ένα έγγραφο που καθορίζει τις απαιτήσεις τις οποίες
πρέπει να εκπληρώσει η Τουρκία, ούτως ώστε να μπορέσει η Επιτροπή να προτείνει
στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο τροποποίηση του κανονισμού (EΚ) αριθ.
539/2001, που θα παρέχει στους Τούρκους υπηκόους τη δυνατότητα να παραμένουν για
μικρά διαστήματα (π.χ. 90 ημέρες ανά περίοδο 180 ημερών) στον χώρο Σένγκεν, για
επαγγελματικούς, τουριστικούς ή οικογενειακούς λόγους, χωρίς
θεώρηση.
Οι 72 απαιτήσεις που παρατίθενται στον χάρτη πορείας χωρίζονται σε πέντε
θεματικές ενότητες: ασφάλεια εγγράφων, διαχείριση της μετανάστευσης, δημόσια
τάξη και ασφάλεια, θεμελιώδη δικαιώματα και επανεισδοχή των παράτυπων
μεταναστών.
Στις 20 Οκτωβρίου 2014, η Επιτροπή ενέκρινε την πρώτη της έκθεση σχετικά
με την πρόοδο της Τουρκίας όσον αφορά την εκπλήρωση των κριτηρίων του χάρτη
πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων. Στην πρώτη αυτή έκθεση, η
Επιτροπή αξιολόγησε την εκπλήρωση κάθε κριτηρίου και διατύπωσε συστάσεις για την
επίτευξη μεγαλύτερης προόδου όσον αφορά όλα τα κριτήρια.
Επ’ ευκαιρία της συνόδου κορυφής ΕΕ-Τουρκίας της 29ης Νοεμβρίου 2015, με
την οποία ενεργοποιήθηκε το κοινό σχέδιο δράσης ΕΕ-Τουρκίας, η ΕΕ επικρότησε τη
δέσμευση που ανέλαβε η Τουρκία, έναντι όλων των συμμετεχόντων κρατών μελών, να
επισπεύσει την εκπλήρωση των κριτηρίων του χάρτη πορείας για την ελευθέρωση των
θεωρήσεων. Η Τουρκία ανέλαβε τη δέσμευση να επισπεύσει την εφαρμογή του χάρτη
πορείας, μεταξύ άλλων με την προώθηση της εφαρμογής όλων των διατάξεων της
συμφωνίας επανεισδοχής ΕΕ-Τουρκίας.
Στις 4 Μαρτίου 2016, η Επιτροπή ενέκρινε τη δεύτερη έκθεσή της σχετικά
με την πρόοδο της Τουρκίας όσον αφορά την εκπλήρωση των κριτηρίων του χάρτη
πορείας για την ελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων. Η έκθεση εξαίρει το νέο
επίπεδο δέσμευσης και αποφασιστικότητας που επιδεικνύουν οι τουρκικές
αρχές.
Κατά τη σύνοδο κορυφής της 18ης Μαρτίου μεταξύ ΕΕ και
Τουρκίας, η Τουρκία ανέλαβε τη δέσμευση να επισπεύσει ακόμη περισσότερο την
εφαρμογή του χάρτη πορείας. Στην κοινή δήλωση που δημοσιεύθηκε μετά τη σύνοδο
αυτή, οι 28 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ δεσμεύθηκαν όσον αφορά την
άρση των υποχρ
